معرفی داروی
Doxapram
محرک تنفسی
معرفی داروی دوکساپرام
دسته ی دارویی: محرک تنفسی
اشکال دارویی موجود: محلول وریدی:20 میلی گرم بر میلی لیتر
موارد مصرف:
تحریک تنفسی در موارد سرکوب تنفسی ثانویه به دنبال بی هوشی،سرکوب خفیف تا متوسط CNS وتنفسی ناشی از دارو، هایپرکاپنی حاد ثانویه ی به COPD:
نکته:به طور کلی استفاده از دوکساپرام به عنوان محرک تنفسی در بزرگسالان محدود شده است و بهتر است درمانهای مناسبتری جایگزین آن شود.
مقدار مصرف:
بزرگسالان
سرکوب تنفسی به دنبال بی هوشی: وریدی:
تزریق متناوب: شروع با 5/0 تا 1 میلیگرم بر کیلوگرم؛ که ممکنه به فواصل هر 5 دقیقه تکرار شود( فقط در بیمارانی که پاسخ اولیه را نشان می دهند). حداکثر دوز تزریق تک دوزی: 5/1 میلی گرم بر کیلوگرم؛ حداکثر کل دوز :2 میلی گرم بر کیلوگرم
انفوزیون وریدی: 5 میلی گرم بر دقیقه تا زمانی که پاسخ مناسب یا عوارض جانبی مشاهده شود. کاهش دوز به 1تا 3 میلی گرم در دقیقه ؛حداکثر کل دوز:4 میلی گرم بر کیلوگر
سرکوب CNS ناشی از دارو: وریدی:
تزریق متناوب: شروع با 1 تا 2 میلیگرم بر کیلوگرم؛ که هر 5 دقیقه تکرار می شود ( فقط در بیمارانی که پاسخ اولیه را نشان می دهند) ؛ ممکنه به فواصل هر 1 تا 2 ساعت تکرار شود.(تا هوشیاری کامل). حداکثر 3000 میلی گرم در روز.ممکن است در صورت لزوم هر 24 ساعت تکرار شود.
انفوزیون وریدی: شروع با 1 تا 2 میلی گرم بر کیلوگرم وتکرار هر 5 دقیقه. در صورت عدم پاسخ 1تا 2 ساعت صبر کنید و سپس دوز اولیه را تکرار کنید.
هایپرکاپنی حاد ثانویه ی به COPD:
انفوزیون وریدی: به صورت اولیه به صورت 1 تا 2 میلی گرم بر دقیقه ( بر اساس سایز بیمار/عمق سرکوب CNS) صورت می گیرد. ممکن است تا حداکثر سرعت 3 میلی گرم بر دقیقه افزایش یابد.انفوزیون نباید برای بیش از 2 ساعت ادامه یابد.انفوزیون اضافی توصیه نمی شود.
کودکان
سرکوب CNS ناشی از دارو: برای کودکان بالای 12 سال:
وریدی به صورت تزریق متناوب: شروع با 1 تا 2 میلیگرم بر کیلوگرم؛ که هر 5 دقیقه تکرار می شود؛ ممکنه به فواصل هر 1 تا 2 ساعت تکرار شود(تا هوشیاری کامل). در صورت بروز عود تا زمان رسیدن به هوشیاری پایدار و یا رسیدن به حداکثر دوز، تکرار دوز به فواصل هر 1 تا 2 ساعت صورت می گیرد. حداکثر 3000 میلی گرم در روز. ممکن است در صورت لزوم هر 24 ساعت تکرار شود.تکرار دوز فقط باید در بیمارانی صورت گیرد که به دوز اولیه پاسخ نشان داده اند.
انفوزیون وریدی: شروع با 1 تا 2 میلی گرم بر کیلوگرم و تکرار هر 5 دقیقه. در صورت عدم پاسخ 1تا 2 ساعت صبر کنید و سپس دوز اولیه را تکرار کنید.
سرکوب تنفسی به دنبال بی هوشی: وریدی: برای کودکان بالای 12 سال:
وریدی به صورت تزریق متناوب: شروع با 5/0 تا 1 میلیگرم بر کیلوگرم؛ که ممکنه به فواصل هر 5 دقیقه تکرار شود؛حداکثر کل دوز :2 میلی گرم بر کیلوگرم
انفوزیون وریدی: 5 میلی گرم بر دقیقه تا زمانی که پاسخ مناسب یا عوارض جانبی مشاهده شود. کاهش دوز به 1تا 3 میلی گرم در دقیقه ؛حداکثر کل دوز:4 میلی گرم بر کیلوگرم.
سالمندان
مشابه دوز بزرکسالان
در نارسایی کلیوی
تنظیم دوزی از طرف شرکت سازنده صورت نگرفته است.(مطالعه ایی انجام نشده است).با این وجود به علت پتانسیل دارو برای فارماکوکینتیک تغییر یافته در نارسایی شدید با احتیاط مصرف شود.
در نارسایی کبدی
تنظیم دوزی از طرف شرکت سازنده صورت نگرفته است.(مطالعه ایی انجام نشده است).با این وجود به علت پتانسیل دارو برای فارماکوکینتیک تغییر یافته در نارسایی شدید با احتیاط مصرف شود.
نحوه ی تجویز دارو:
وریدی به صورت بلوس و یا انفوزیون صورت می گیرد. از تزریق به صورت انفوزیون سریع اجتناب شود.از اکستراوزیشن (خروج دارو از رگ) اجتناب شود.
عوارض جانبی:
فرکانس بروز عوارض تعریف نشده است.
قلبی و عروقی: آریتمی قلبی ، تغییر نبض ، درد قفسه سینه ، سفتی قفسه سینه ، پهن شدن موج T بر روی ECG، گرگرفتگی، افزایش فشار خون ، فلبیت، فیبریلاسیون بطنی، تاکی کاردی بطنی
سیستم عصبی مرکزی: دلهره ، کلونوس، سرگیجه ، توهم ، سردرد، بیش فعالی، هایپررفلکسی (رفلکس بیش از حد)، حرکات عضلانی غیر ارادی، پاراستزی، علائم مثبت بابینسکی، تشنج
پوستی: احساس سوزش پوست، دیافورز ، خارش
غدد درون ریز و متابولیک: آلبومینوریا
دستگاه گوارش:اسهال، سکسکه، تهوع ، استفراغ
دستگاه تناسلی: بی اختیاری ادرار ، احتباس ادرار
هماتولوژیک و انکولوژیک: کاهش هماتوکریت ، کاهش هموگلوبین ، همولیز ، کاهش گلبولهای قرمز
عصبی و عضلانی و اسکلتی:پرش عضلانی ، لارنگوسپاسم ، اسپاسم عضلانی
چشم: میدریازیس
کلیه: افزایش نیتروژن اوره خون
تنفسی: برونکواسپاسم، سرفه، تنگی نفس، افزایش تهویه تنفسی، کاهش تهویه تنفسی (برگشتی)، تاکی پنه
متفرقه: تب
عوارض<1٪ وگزارش های موردی: برانگیختگی (اورژانسی) ، طولانی شدن فاصله QT در ECG (نوزادان نارس) ، بلوک دهلیزی بطن درجه دوم (نوزادان نارس)
موارد منع مصرف:
حساسیت به دوکساپرام یا هر یک از اجزای فرمولاسیون، نارسایی قلبی-عروقی قابل توجه (از جمله نارسایی قلبی جبران نشده)، پر فشاری خونی شدید( از جمله فشار خون شدید مرتبط با پرکاری تیروئید یا فئوکروموسیتوم)، ادم مغزی، حوادث عروق مغزی، صرع یا سایر اختلالات تشنجی، آسیب دیدگی های سر، اختلالات مکانیکی تهویه (از جمله انسداد مکانیکی، انسداد عصبی-عضلانی، پنوموتوراکس،آسم حاد، فیبرز ریوی) آمبولی ریوی(اثبات شده و یا مشکوک به این مشکل).
موارد احتیاط مصرف و نکات مورد توجه:
نگرانی های مربوط به عوارض جانبی:
اثرات قلبی-عروقی:دارو ممکن است باعث اختلالات در ریتم قلب شود؛ لذا بیمار باید از نظر اختلالات ریتمی قلبی پایش شود. در صورت بروز افت فشار خون ناگهانی در طول استفاده از دارو،دارو را قطع نمایید.
تحریک سیستم اعصاب مرکزی: دارو می تواند باعث تحریک شدید سیستم اعصاب مرکزی از جمله تشنج شود.برای مدیریت این تحریک بالقوه ی بیش از سیستم اعصاب مرکزی باید از داروهای ضد تشنج استفاده شود.
نگرانی های مربوط به بیماری:
بیماری های عروق مغزی: در بیماران مبتلا به بیماری های عروق مغزی باید دارو را با احتیاط استفاده نمود.
نارسایی کبدی: در افراد مبتلا به نارسایی کبدی دارو را با احتیاط مصرف نمایید.
نارسایی کلیوی: در افراد مبتلا به نارسایی کلیوی دارو را با احتیاط مصرف نمایید.
بیماری های تنفسی: در بیماران تحت تهویه ی مکانیکی نباید استفاده شود. در درمان بیمارهای ریوی باید با احتیاط مصرف شود.در صورت بروز دیسپنه ی ناگهانی در طول مصرف دارو،استفاده از ان باید قطع شود.
اثرات مربوط به متابولیسم دارو:
شناخته شده نیست.
موارد مربوط به مصرف هم زمان با داروها:
مهار کننده های مونوآمینواکسیداز: در استفاده ی همزمان دوکساپرام با این دسته ی دارویی باید احتیاط شود.
دارو های مقلد سمپاتیک: در استفاده ی همزمان دوکساپرام با این دسته ی دارویی باید احتیاط شود.
بی هوش کننده ها ویا بی حس کننده های فرار: در صورتی که بیمار در حال دریافت داروهای بی حسی با عامل فرار که به کاتکول آمین های میوکارد حساس هست، باشد. باید استفاده از دوکساپرام را تا زمانی که اثر این دارو ها از بین برود به تاخیر بیاندازد تا خطر ابتلا به تاکی کاردی بطنی یا فیبریلاسیون بطنی کاهش یابد.
سایر احتیاطات:
نحوه استفاده: از اکستراوزیشن اجتناب کنید. دوکساپرام ممکن است باعث ترومبوفلبیت یا التهاب پوستی موضعی شود. همولیز ممکن است ناشی از تزریق سریع باشد.
استفاده مناسب: راه هوایی کافی قبل از استفاده مورد نیاز است. در صورت استفراغ ، حفاظت از راه هوایی را در نظر بگیرید. تجهیزات احیاء (علاوه بر ضدصرع ها و اکسیژن) باید به آسانی در دسترس باشند. دوکساپرام به تنهایی برای تحریک تنفس خود به خود یا تامین هشیاری، کافی نیست. داکساپرام نه یک آنتاگونیست برای شل کننده عضلات اسکلتی و نه یک آنتاگونیست اپیوئیدی است. در بیمارانی که در وضعیت هایپرمتابولیک هستند (به عنوان مثال ، پرکاری تیروئید ، فئوکروموسیتوما) با احتیاط استفاده کنید.
هشدارها: ملاحظات اضافی در مورد کودکان
دوزهای توصیه شده دوکساپرام برای درمان آپنه نوزاد ، 4/5 تا 27 میلی گرم بر کیلوگرم در روز بنزیل الکل را دلیور میکند. استفاده از دوکساپرام باید برای نوزادانی که در درمان آپنه با غلظت سرمی درمانی تئوفیلین یا کافئین پاسخ ندادند ، مورد استفاده قرار بگیرد. قرار گرفتن در معرض بنزیل الکل را، به ویژه در درمان طولانی مدت یا دوزهای بالا ، نظارت کنید.
عوارض جانبی احتمالی بر رشد ذهنی (بر اساس مقیاس رشد و شاخص نمره‌گذاری) در نوزادان نارس سابق گزارش شده است. یک کارآزمایی بالینی کنترل شده با 80 کودک که در بدو تولد وزن کمتر از 250/1 گرم داشتند. (میانگین GA حدود 5/26 هفته ، سن اصلاح شده در ارزیابی: 18 ماه) ارتباط معنی داری بین عوارض در رشد ذهنی و دوز تجمعی کل دوکساپرام (میانگین: 233/2 میلی گرم کیس ها در مقابل 615 میلی گرم گروه کنترل و مدت زمان درمان (میانگین: 45.2 روز کیس در مقابل 19.4 روز گروه کنترل) گزارش کرده است. گزارش دیگری از 88 نوزاد نارس سابق (GA <28 هفته) ارتباطی بین دوکساپرام درمانی و نمرات پایین تر از تکامل را در دوران نوزادی و خردسالی نشان داد (سن ارزیابی از 9 تا 15 ماهگی اصلاح شده بود).
در نوزادان نارس و نوزادان با احتیاط استفاده کنید. فشار خون بالا (وابسته به دوز) ، تحریک پذیری ، ایجاد لک ، حرکات اندام نامنظم ، گریه بیش از حد ، اختلال در خواب ، تحریک شکم ، استفراغ ، NEC ، افزایش باقیمانده معده ، مدفوع خونی ، هایپرگلیسمی ،گلوکز داخل ادرار، رشد زودرس دندان ها و طولانی شدن QT که منجر به بلوک قلب می شود. گزارش شده است. تشنج در نوزادان نارس گزارش شده است که دارای ریسک فاکتور تشنج از جمله سابقه تشنج ، آسفیکسی پری ناتال، خونریزی داخل مغزی یا اخیرا در معرض کافئین، آمینوفیلین و تئوفیلین قرار گرفتند.
تداخلات دارویی:
آتوموکستین: ممکن است اثر پرفشار خونی دارو های مقلد سمپاتیک را تقویت کند. آتوموکستین ممکن است اثر تاکی کاردی دارو های مقلد سمپاتیک را تقویت کند. رده ی تداخل C
محصولات حاوی کانابینوئید: ممکن است اثر تاکی کاردی دارو های مقلد سمپاتیک را تقویت کند. استثنائات: کانابیدیول. رده ی تداخل C
کوکائین (موضعی): ممکن است اثر فشار خون بالا دارو های مقلد سمپاتیک را تقویت کند. مدیریت: در صورت امکان، گزینه های دیگری را برای استفاده ترکیبی در نظر بگیرید. به لحاظ افزایش فشار خون یا ضربان قلب قابل ملاحظه ، و هرگونه شواهد ایسکمی میوکارد با مصرف همزمان ، مانیتور صورت بگیرید. رده ی تداخلD: اصلاحات دارویی را در نظر بگیرید
دوکسوفیلین: دارو های مقلد سمپاتیک ممکن است اثرات جانبی/ سمی دوکسوفیلین را تقویت کند. رده ی تداخل C
گوانتیدین: ممکن است اثر آریتمی زایی دارو های مقلد سمپاتیک را تقویت کند. گوانتیدین ممکن است اثر فشار خون بالا دارو های مقلد سمپاتیک را تقویت کند. رده ی تداخل C
لینزولاید: ممکن است اثر فشار خون بالا دارو های مقلد سمپاتیک را تقویت کند. مدیریت: دوزهای اولیه داروهای سمپاتومیمتیک را کاهش داده و از نظر پاسخ فشار، در بیمارانی که از لاینزولید دریافت می کنند ، مانیتور انجام شود. توصیه های خاص تنظیم دوز در حال حاضر در دسترس نیست. رده ی تداخل D: اصلاحات دارویی را در نظر بگیرید
مهارکننده های مونوآمین اکسیداز: ممکن است اثر فشار خون بالا داکساپرام را تقویت کند. رده ی تداخل C
سولریامفتول: ممکن است دارو های مقلد سمپاتیک اثر فشار خون بالا سولریامفتول را تقویت کند. رده ی تداخل C
دارو های مقلد سمپاتیک: ممکن است اثرات جانبی / سمی سایر دارو های مقلد سمپاتیک را تقویت کند. رده ی تداخل C
تدیزولید: ممکن است اثر فشار خون بالا دارو های مقلد سمپاتیک را تقویت کند. تدیزولید ممکن است اثر تاکی کاردی دارو های مقلد سمپاتیک را تقویت کند. رده ی تداخل C
مصرف در بارداری وشیر دهی:
در بارداری: رده ی .B در مطالعات تولید مثل حیوانات ، عوارض جانبی مشاهده نشده است.
در شیردهی: مشخص نیست که آیا دوکساپرام در شیر مادر ترشح می شود یا خیر. شرکت سازنده توصیه می کند هنگام تجویز دوکساپرام در شیردهی احتیاط شود.
مکانیسم اثر:
تنفس را از طریق عمل بر روی گیرنده های شیمیایی کاروتید محیطی تحریک می کند. با افزایش دوز ، مرکز تنفسی در مدولا نیز مستقیماً تحریک می شود
پارامترهایی که باید مانیتور شود:
ضربان قلب ، فشار خون، رفلکس عمیق تاندون، وضعیت سیستم اعصاب مرکزی، ECG ، گازهای خونی شریانی (COPD؛ قبل از شروع انفوزیون و در فواصل 30 دقیقه ای در طول انفوزیون)
فارماکوکنیتیک و فار ماکودینامیک:
شروع اثر: تحریک تنفسی: تزریق تک دوز وریدی : 20 تا 40 ثانیه
پیک اثر: تزریق تک دوز وریدی: 1 تا 2 دقیقه
طول اثر: تزریق تک دوز وریدی 5 تا 12 دقیقه
توزیع: Vd: نوزادان: 4 تا 3/7 لیتر برکیلوگرم
متابولیسم: در کبد تبدیل به متابولیت فعال (کتو دوکساپرام)
نیمه عمر حذف در سرم:
نوزادان ، نارس:6/6 تا 12 ساعت
بزرگسالان: میانگین: 4/3 ساعت (رنج: 4/2 تا 1/4 ساعت)
کلیرنس: نوزادان ، نارس: 44/0 تا 7/0 لیتر بر ساعت بر کیلوگرم
منبع: UpToDate 2020
ارسال نظر