ارتباط بین مصرف PPIها و ابتلا به بیماری آلزایمر

اخیرا مطالعه‌ای در researchsquare.com به چاپ رسیده که به بررسی ارتباط بین مصرف مهارکننده‌های پمپ پروتون (PPI) و خطر ابتلا به آلزایمر پرداخته است. این مطالعه مورد- شاهدی حاکی از این است که مصرف PPIها با افزایش خطر ابتلا به آلزایمر همراه است. این ارتباط فارغ از مدت زمان مصرف PPI، مصرف فعلی یا قبلی بوده و حتی در صورت استفاده از نسل دوم PPIها برقرار است.

نکات کلیدی مطالعه

• این مطالعه مورد-شاهدی لانه‌گزینی‌شده[1] که روی جمعیت بیماران کره‌ای انجام شد، نشان داد که احتمال ابتلا به بیماری آلزایمر در افراد بالای 60 سال با استفاده از PPI بیشتر می‌شود.
• افزایش خطر ابتلا به بیماری آلزایمر با استفاده از PPI بدون در نظر گرفتن سن، جنس، درآمد، محل سکونت، سیگار کشیدن، مصرف الکل، فشار خون، قند خون ناشتا، کلسترول تام یا وضعیت بیماری رفلاکس معده در تمامی بیماران به طور یکسان دیده شد.

اهمیت این مطالعه چیست؟

• با افزایش سن جمعیت، بار بیماری آلزایمر بر سلامت عمومی جامعه در حال افزایش است و بار اقتصادی بالایی بر جامعه وارد می‌آورد.
• نتیجه‌گیری در مورد ارتباط بین استفاده از PPI و زوال عقل در مطالعات قبلی متناقض بوده است. این مطالعه به طور خاص برای تمرکز بر تأثیر PPI بر خطر آلزایمر طراحی شده است.
• این یافته‌ها شواهدی در حمایت از نتایج مطالعات فارماکواپیدمیولوژیک قبلی ارائه می‌دهد و بر استفاده محتاطانه و دقیق از داروهای PPI تاکید می‌کند.

طراحی مطالعه

یک مطالعه کوهورت گذشته‌نگر با طراحی مورد-شاهدی لانه‌گزینی‌شده برای تعیین اثر PPI بر خطر ابتلا به بیماری آلزایمر انجام شد.

17225 بیمار مبتلا به آلزایمر شناسایی شده در پایگاه داده خدمات بیمه سلامت ملی کره(KNHIS-HSC)  به نسبت 1:4 با 68900 آزمودنی کنترل بر اساس سن، جنس، درآمد و محل سکونت مطابقت داده شدند.

مدت زمان مواجهه PPI به صورت گذشته‌نگر بررسی شد و برای هر بیمار تعداد روزهای مصرف PPI در طول سال قبل از تشخیص بیماری آلزایمر محاسبه شد.

 

بیماران به چند گروه تقسیم شدند. این گروه‌ها با عناوین غیرمصرف‌کننده، مصرف‌کننده فعلی (PPI حداقل یک بار در 30 روز قبل استفاده شده‌است) و مصرف‌کننده‌های قبلی (PPI حداقل یک‌بار در 31 تا 365 روز قبل مصرف شده) نام‌گذاری شدند. در ادامه، بیماران بر اساس مدت زمان مواجهه با دارو نیز بیماران به 4 گروه غیرمصرف‌کننده، کمتر از 30 روز، 30 الی 90 روز و بیشتر از 90 روز طبقه‌بندی می‌شوند.

بیماران جوان‌تر از 60 سال یا هر بیماری که سوابق پزشکی او شامل شاخص توده بدنی (BMI) ، قند خون ناشتا، یا کلسترول آن‌ها در دست نبود، از مطالعه خارج شدند.

 

نتایج کلیدی مطالعه

مشخصات دموگرافیک (گروه سنی، جنس، سطح اقتصادی) به طور دقیق برای 17225 بیمار آلزایمر و 68900 نمونه کنترل مطابقت داده شد.

احتمال ابتلا به بیماری آلزایمر در گروه‌ مصرف‌کنندگان فعلی PPI  (نسبت شانس یا OR[2] 1.36، P <.001) و مصرف‌کنندگان قبلی (OR 1.11، P <.001) به طور قابل توجهی بیشتر از گروه کنترل بود.

احتمال ابتلا به آلزایمر در شرکت‌کنندگانی که PPI را برای کمتر از 30 روز (OR، 1.13،P <.001)، 30 تا 90 روز (OR، 1.18،P <.001)، یا بیش از 90 روز (OR، 1.26، P <.001) مصرف کرده‌اند، بیشتر از گروه کنترل بود.

بین مدت زمان مواجهه با PPI و ایجاد بیماری آلزایمر نیز ارتباطی مشاهده شد. احتمال ابتلا به بیماری آلزایمر برای افرادی که بیش از 30 روز در معرض این دارو قرار داشتند، بیشتر از افرادی بود که کمتر از 30 روز از این دارو استفاده کرده بودند.

بروز بیماری آلزایمر برای بیمارانی که در معرض PPIهای نسل اول یا دوم قرار داشتند، بدون توجه به مدت زمان مواجهه بیشتر بود. به طور خاص، برای بیمارانی که کمتر از 30 روز مواجهه داشتند، نسبت شانس برای PPI های نسل اول و دوم به ترتیب 1.14 و 1.13 بود. برای بیماران با مواجهه 30 تا 90 روز، نسبت شانس به ترتیب 1.19 و 1.17 و برای بیماران با مواجهه بیش از 90 روز، نسبت شانس به ترتیب 1.18 و 1.27 بود.

 

محدودیت‌های مطالعه

مصرف  PPI صرفا در بازه 1 ساله قبل از تشخیص آلزایمر بررسی شد که مدت زمان کوتاهی بود.

از آنجایی که مطالعه گذشته نگر بود، نمی‌توان اثرات مخدوش‌کننده اندازه‌گیری نشده را به طور کامل حذف کرد.

سابقه خانوادگی بیماری آلزایمر و اطلاعات ژنتیکی در اطلاعات بیمه سلامت موجود نبود و بنابراین در نظر گرفته نشد.

 

1 آپریل 2022

منبع: سایت Medscape.com