کیس‌های آموزشی مرکز اطلاعات دارویی 13 آبان، بهمن ماه 1403

بیمار اول

شرح مشکل بیمار: بیمار کودکی است که برای کنترل تشنج از داروی لوبل استفاده می‌کنند و هر 12 ساعت 4 سی‌سی استفاده می‌کند. شب گذشته دوز شب دارو ساعت 7 خورده شده و ساعت 7 و نیم شب استفراغ کرده است. قبل خوردن دارو غذای چرب خورده بوده و معده اش پر بوده است. آیا دارو باید تکرار شود؟ بچه 7 ساله است و 23 کیلو وزن دارد.

پاسخ: بر اساس پروفایل فارماکوکینتیکی داروی لوتیراستام در بچه‌ها، Tmax دارو معادل 1.5 ساعت با حاشیه مثبت و منفی 0.9 ساعت است. همچنین مصرف دارو پس از یک غذای چرب، جذب آن را به تاخیر می‌اندازد. ماکسیمم دوز دارو می‌تواند تا 1500 میلی‌‍گرم در هر 12 ساعت باشد. مقادیر مصرفی بچه 80 میلی‌گرم هر 12 ساعت است.

توصیه نهایی به بیمار: نظر به اینکه دارو زمان مورد نیاز برای رسیدن به جذب حداکثری را نگذرانده و خیلی زودتر دفع شده، توصیه شد با توجه به ماکسیمم دوز دارو، دوز تکرار شود.

منابع: Uptodate

دکتر آرمان ایزدپرست

بیمار دوم

شرح مشکل بیمار: دکتر زنان برای بیمار اویترول 250 تجویز کرده که امشب دو عدد با هم مصرف کند. بیمار فقط یک عدد از برند اویترول رو پیدا کردند ولی برند ایرانی 5000 واحد فولیگنان رو هم تهیه کرده‌اند. آیا تزریق دو برند مختلف با هم مجاز است؟ یعنی یک عدد رو از اویترول تزریق کنند و یک عدد از فولگینان؟ بیمار پیش از این دو دوز HMG هم دریافت کرده‌اند.

 پاسخ: به صورت کلی hCGها جهت القای تخمک‌گذاری زمانی که فولکیول‌ها بالغ هستند، استفاده می‌شوند. دو نوع hCG نوترکیب و urinary در بازار دارویی موجود هست. دوز 250 میکروگرم از hCG نوترکیب تقریبا معادل دوز استاندارد 5000 واحد از urinary Hcg  می باشد. در ضمن جهت القای تخمک گذاری بر طبق منابع دوز نوع نوترکیب یک عدد 250 میکروگرم و دوز نوع urinary 5000 تا 10000 واحد می باشد.

توصیه نهایی به بیمار:  با توجه به توضیحات ارائه شده، دوز 250 داروی برند اویترل معادل دوز 5000 واحد برند فولیگنان هست. بنابراین از نظر دوز معادل می تواند یک عدد از برند اویترل و یک عدد از دوز فولیگنان تزریق کنند. اما بهتر است دو دوز دارو از یک برند باشند.

منابع: Uptodate

دکتر حورا آتشگر

بیمار سوم

شرح مشکل بیمار: بیمار خانم 29 ساله و بارداری هستند که در هفته 17 بارداری هستند. ایشان دیروز با فرد مبتلا به ابله مرغان در ارتباط بوده است. پزشک عفونی به او گفته است VZIG تزریق کند. داروخانه به وی گفته است IVIG دارند. سوال دارند ایا می‌توانند IVIG به جای آن تزریق کنند؟

پاسخ: برای پیشگیری پس از مواجهه با فرد بیمار در افراد باردار در خط اول درمان، ایجاد ایمنی‌زایی passive قرار دارد که بهتر است با ایمونوگلوبین واریسلا زوستر (VZIG) انجام شود. تزریق IM این فراورده باید طی 10 روز بعد از مواجهه انجام گیرد. در صورتی که دسترسی به VZIG در این بازه زمانی ممکن نباشد، راه حل جایگزین دریافت IVIG به صورت سینگل دوز به میزان 400 میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن است. همچنین می توان با مانیتور دقیق بیمار در صورت بروز علائمی که حاکی از ابتلای مادر به این بیماری باشد درمان را سریعا با آسیکلوویر شروع کرد.

توصیه نهایی به بیمار: درمان خط اول تزریق IM فرآورده VZIG است. پس از بررسی دقیق در صورتیکه در بازه زمانی 10 روز پس از مواجهه نتوانستند این فرآورده را پیدا کنند می‌توانند پس از مشورت با پزشک تزریق IVIG داشته باشند.

 منابع: Uptodate

دکتر سحر مطوریان‌پور

بیمار چهارم

شرح حال مشکل بیمار: بیمار خانم 31 ساله‌ای هستند که می‌خواهند بعد از 2 سال فرزندشان را از شیر بگیرند. متخصص زنان به ایشان بروموکریپتین داده اما به دلیل تهوع خیلی زیاد، در عرض چند دقیقه بعد از مصرف دارو استفراغ کرده‌اند. پزشک به ایشان توصیه کرده که قرص بروموکریپتین را به صورت واژینال استفاده کند. آیا این روش استفاده از دارو مجاز است؟

پاسخ: یکی از داروهای مورد استفاده در قطع شیردهی بروموکریپتین است که به طور معمول با عارضه تهع بسیار شدید همراه است. استفاده واژینال قرص‌های خوراکی دارو در چندین اندیکاسیون بررسی شده و به منظر می‌رسد استفاده واژینال از دارو، ضمن حفظ اثربخشی، عوارض گوارشی را تا حد زیادی کاهش می‌دهد. در برخی کشورها فرمولاسیون‌های واژینال بروموکرپیتین در بازار دارویی وجود دارد.

توصیه نهایی به بیمار: مانعی برای استفاده از دارو به این روش مطرح نیست.

منبع: Vaginal bromocriptine:clinical and biochemical effects

دکتر هستی فتوگرافی