کیس‌های آموزشی مرکز اطلاعات دارویی 13 آبان، شهریور ماه 1403

بیمار اول

سوال بیمار: بیمار آقای 20 ساله‌ای است که در هفته‌ی آینده عازم کربلا هستند و با توجه به شنیده‌هایشان که بیماری سرخک در عراق همه‌گیر شده، می‌پرسند آیا لازم است که اقدام خاصی انجام بدهند؟ ایشان واکسیناسیون خود را تا به الان به طور کامل انجام داده‌اند.

پاسخ: در موارد همه‌گیری سرخک، افرادی که از قبل واکسیناسیون کامل انجام نداده‌اند، بایستی دو دوز از واکسن MMR^[1] را به فاصله 28 روز دریافت کنند. دوز اول واکسن بایستی در عرض 72 ساعت از مواجهه باشد.

توصیه نهایی به بیمار: با توجه به اینکه این آقا برنامه واکسیناسیون خود را به طور کامل دریافت کرده‌اند و نیاز به واکسیناسیون مجدد ندارند. برای پیشگیری از ابتلا به سرخک که یکی از مسری‌ترین بیماری‌هاست، بایستی دست‌ها را بیشتر از قبل شست‌وشو بدهند یا از پاک‌کننده‌های الکلی استفاده کنند. در مکان‎های شلوغ، حتما از ماسک برای پوشاندن دهان و بینی استفاده بشود.

منبع: Uptodate

دکتر هستی فتوگرافی

بیمار دوم

شرح مشکل بیمار: پای دختر 10 ساله دیروز توسط سگ دچار خراشیدگی مختصر شده (توصیفی که از شدت خراشیدگی دارند این هست که مثل کشیده شدن ناخن روی پوست هست). سال گذشته واکسن هاری رو به صورت کامل به دلیل همین اتفاق گاز گرفتگی توسط سگ تزریق کردند. ایا لازم هست با توجه به خراش مختصری که اتفاق افتاده و تزریق واکسنی که یک سال قبل کامل انجام شده مجدد تزریق واکسن داشته باشند؟

 پاسخ:  هرنوع زخمی و اسیب که توسط حیوان مثل سگ اتفاق بیفته حتی اگر خراش مختصر باشه هم لازم دارد که واکسن دریافت بشه. در مورد ایشون که قبلا واکسن دریافت کرده، صرفا لازم هست دو دوز واکسن هاری در روز های 0و 3 تزریق بشه. احتیاج به تزریق ایمونوگلوبولین نیست. در مورد واکسن کزاز هم در صورتیکه سه دوز کامل تزریق شده باشه و کمتر از 5 سال از اخرین تزریق گذشته باشه، احتیاج به تزریق واکسن کزاز نیست .

منبع: Uptodate

دکتر حوراء آتشگر

 

بیمار سوم

شرح مشکل بیمار: برای علائم سرماخوردگی پزشک برای کودک 1 ساله، نئوتادین هر 12 ساعت 5 سی سی تجویز کرده است. مادر، شیرده هست و ساعت 10 دو گاباپنتین 300 استفاده کرده است. از آن موقع تا ساعت 15، سه با شیر به بچه دادند. بچه از ساعت 15 خواب‌آلود است و زیاد می‌خوابد. تنفس طبیعی است و نسبت به محرک‌های محیطی هشیار است. آیا نیاز به اقدام خاصی است؟

پاسخ: ترشح گاباپنتین در شیر و استفاده از نئوتادین باعث بروز این حالت در بچه شده است. میزان استفاده از نئوتادین بیشتر از دوز مورد نیاز کودک بوده است. لازم است مایعات بیشتری به بچه داده شود و نسبت به وضعیت تنفس بچه و بروز هر علامت غیرمعمولی، حساس باشند. موقتا به بچه شیرخشک داده شود. دوز داروی نئوتادین به 2 سی سی در روز کاهش داده شد. در خصوص انتخاب مسکنی برای مادر که با شیردهی سازگار باشد، با پزشک مشورت بشود.  

منابع: Uptodate Lactmed ،

دکتر محمدحسین دهقانی

بیمار چهارم

شرح مشکل بیمار: خانم 37 ساله مبتلا به پرکاری تیروئید، متی مازول 5 سه روز در هفته نصف مصرف می‌کنند. مدافینیل 100 روزی نصف و آسنترا 50 برایشان تجویز شده است. بعد از 6 روز مصرف مدافینیل، احساس تپش قلب، بی‌قراری و گرگرفتگی داشته‌اند. پزشک مدافینیل را یک چهارم کرده ولی علائم همچنان ادامه دارد با همان شدت. آسنترا را از قبل می‌خوردند و مدافینیل اضافه شده است. آسنترا 100 بوده و همزمان با تجویز مدافینیل، به 50 کاهش داده شده. علائم شبه SJS: تب، دو تا دانه روی انگشت و لبه داخلی پلک پایین چشم بدون پوسته ریزی. آخرین تست CBC هفت ماه قبل بوده است. الان سوال دارند که آیا باید مدافینیل قطع کنند؟پاسخ: با توجه به شرح حال اخذ شده و مشورت با سوپروایزر و با بررسی منابع علمی، به نظر می رسد علت اصلی علائم بروز یافته، بروز سندرم ترک سرترالین به علت کاهش دوز ناگهانی و شعله‌ور شدن مجدد افسردگی باشد. همچنین، شک به بروز عارضه جانبی متی مازول هم وجود دارد.

توصیه نهایی به بیمار:

 با مشورت پزشک، دوز آسنترا به حالت قبل 100 برگردد. حتما فردا مراجعه کنید به پزشک برای تست CBC و هورمون‌های تیروئیدی. جهت رفع نگرانی عارضه ترومبوسایتوپنی متی مازول

دکتر سروش سراب هرسینی

منبع: Uptodate