کیس‌های آموزشی مرکز اطلاعات دارویی 13 آبان، اسفند ماه 1402
بیمار اول
شرح مشکل بیمار: بیمار آقای 63 ساله می خواهند بدانند ایا می توانند روزانه یک عدد زینک پلاس مصرف کنند؟
داروها : لوزارتان 50 روزانه
آملودیپین 5 روزانه
سابقه سرطان پروستات در اقوام درجه یک
پاسخ : در برخی مطالعات دیده شده که مصرف طولانی مدت زینک با ابتلا به سرطان پروستات می تواند مرتبط باشد بنابراین مصرف طولانی مدت زینک به صورت مکمل توصیه نمی شود
توصیه نهایی به بیمار: توصیه نمی شود که مکمل زینک در اقایان طولانی مدت مصرف شود اگر می خواهید مصرف کنید یک دوره کوتاه مشکلی نیست ولی طولانی مدت ممکن است ریسک ابتلا به سرطان پروستات را افزایش دهد و همچنین جذب مس را نیز کاهش دهد
منابع: Uptodate
دکتر سپیده سبحانی
بیمار دوم
شرح مشکل بیمار: بیمار خانم 31 ساله با سابقه مصرف سیپروترون کامپاند به دنبال قطع این دارو و شروع دوفاستون، به تشخیص دکتر متخصص پوست و مو، دچار ضایعات پوستی به نام Skin Tag در گردن شده است، بیمار سوال دارد آیا بین قطع داروی قبلی و شروع داروی جدید و برزو ضایعات پوستی ارتباطی وجود دارد ؟
پاسخ: بله بروز Skin Tag ممکن است در اثر عدم تعادل هورمونی اتفاق بیافتد خصوصا در ناحیه گردن که وابسته به اندروژن است.
توصیه نهایی به بیمار: در صورت تغییر در سایز ضایعات، خونریزی و یا گسترش ضایعات به پزشک اطلاع دهد
دکتر سونا قاسمی
بیمار سوم
شرح مشکل بیمار: خانم 35 ساله برای جلوگیری قرص مارولین استفاده میکنند. مشکل و بیماری زمینه‌ای دیگری ندارند و داروی دیگری استفاده نمی‌کنند. بعد از 4 ماه استفاده دچار اضافه وزن شدند و حس میکنند کمی استرس و بی قراری و نگرانی برایشان بوجود آمده آیا این مشکل می‌تواند مرتبط با دارو باشه ؟
پاسخ: بله با توجه به ترکیبات داروی مارولین که هورمونی هستند ممکن است افزایش وزن بهمراه داشته باشد و می‌تواند استرس و افسردگی خفیف ایجاد نماید.
توصیه نهایی به بیمار :در صورت ادامه دار بودن مشکل حتما رزیم غذایی درستی برای کاهش وزن انتخاب کنید و تحت نظر متخصص تغذیه باشید و در صورتی که استرس تشدید شده با دکتر مشورت کنید که دارویی برای کاهش استرس تجویز کنند.
منبع: Uptodate
بیمار چهارم
شرح مشکل بیمار: بیمار خانم 47 ساله‌ای هستند که به دتبال ابتلا به یک عفونت ویروسی شدید که دستگاه تنفسی را درگیر کرده بود، دچار ریزش مو شدید شدند. ریزش مو از همه قسمت‌های سر اتفاق می‌افتد. ایشان یک دوره 1.5 ماهه آمپول‌های بیوتین و بپانتین را دریافت کردند و چون نتیجه‌ای نگرفتند به متخصص پوست و مو مراجعه نمودند. پزشک برای ایشان محلول موضعی مانیوکسیدیل 2 درصد (دو بار در روز) و قرص ماینوکسیدیل 10 میلی‌گرم (یک شب در میان ½ قرص) و یک مولتی‌ویتامین مخصوص مو تجویز کرده‌اند. بیمار می‌پرسند آیا مصرف همزمان ماینوکسیدیل خوراکی و موضعی ضرری ندارد؟
پاسخ: استفاده از فرم خوراکی ماینوکسیدیل برای مشکل ریزش مو تایید شده نیست. البته مقالاتی در این زمینه منتشر شده است. در یکی از این مقالات ماینوکسیدیل با دوز 2.5 یا 5 میلی‌گرم در روز برای بیماران با ریزش مو با الگوی مردانه تجویز شده بود. دوز دارو آنقدر پایین بوده که عوارض قلبی- عروقی دارو برای بیمار مشکل‌ساز نشده و اثربخشی مطلوبی برای بیماران به همراه داشته است.
توصیه نهایی به بیمار: ریزش مو بیمار از الگوی مردانه پیروی نمی‌کند و بیشتر به نظر می‌رسد جنبه التهابی داشته باشد. علاوه‌براین، این درمان در شرایطی قابل استفاده هست که بیمار خطوط اول درمان آلوپسی را برای مدت زمان حداقل 6 ماه دریافت کرده اما جواب نگرفته باشد. در این صورت، می‌توان ضمن توضیح کامل عوارض و احتیاطات دارو، مصرف داروهای تاییدنشده را به بیمار پیشنهاد داد.
منابع: Indian Dermatology Online Journal
بیمار پنجم
شرح مشکل بیمار: بیمار خانم 25 ساله در حال مصرف نورم اسکین هستند. این دارو را هفته ای دوبار می خورند. دیشب رابطه محافظت نشده داشتند ایا می توانند از قرص تنسی استفاده کنند؟ (روش جلوگیری کاندوم است)
نورم اسکین 10 هر هفته دوبار
بیمار سیگار نمی کشند، سابقه بیماری ندارند وBMI زیر 30 است
پاسخ: از انجایی که رتینوییک اسید ها اثر فراورده‌های پروژسترونی را کم می‌کند، ممکن است مصرف داروی اورژانسی دچار شکست شود. از طرفی دیگر، بیمار به دلیل مصرف نورم اسکین ممنوعیت بارداری دارند. بنابراین علاوه بر اینکه می‌توان توصیه کرد تنسی را با دوز دوبرابر مصرف کنند به پزشک زنان مراجعه شود تا در صورت نیاز اقدامات دیگر همچون آیودی مسی استفاده شود
توصیه نهایی به بیمار: نورم اسکین ممکن است اثر داروی اورژانسی را کم کند. می توانید دو عدد قرص تنسی با هم مصرف کنید و بلافاصله لبه پزشک زنان مراجعه کنید تا در صورت نیاز اقدامات دیگر انجام شود.در طول مصرف نورم اسکین بارداری برای شما ممنوع است و باید حتما دو روش پیشگیری از بارداری مطمئن داشته باشید.
منابع: Uptodate
دکتر سپیده سبحانی