مصرف داروهای ضدتوبرکلوزیس و پیشگیری از انتقال بیماری

توصیه های یک داروساز در زمینه ی مصرف داروهای ضدتوبرکلوزیس و پیشگیری از انتقال بیماری

لازم دانستیم تا با ذکر توصیه های دارویی در بیماران مصرف کننده ی داروهای ضدتوبرکلوزیس و نکاتی در جهت پیشگیری از انتقال بیماری در افراد با سل فعال در این آگاه سازی سهیم باشیم.

در صورتی که در نسخه ی بیمار داروهایی مشاهده می نمایید که در درمان پیشگیرانه ی سل نهفته و یا درمان سل فعال برای بیمار تجویز شده است می توانید در موارد زیر توصیه های لازم را به بیمار داشته باشید:

• مصرف ایزونیازید با بروز نوروپاتی محیطی همراه هست. بروز این خطر در افراد مبتلا به دیابت و مصرف کننده ی الکل افزایش می یابد؛ لذا از تجویز مکمل های ب6 برای کاهش این علائم در بیمار مطمئن شوید.
• رژیم دارویی درمان سل شامل داروهایی است که پتانسیل بروز سمیت کبدی را دارند لذا لازم است تا به بیمار در خصوص اجتناب از مصرف همزمان این داروها با مصرف الکل و سایر داروهای با پتانسیل سمیت کبدی (از جمله استامینوفن) هشدار داد.
• آموزش و اطلاع رسانی در خصوص بروز علائم سمیت کبدی به بیمار از جمله:

1. بی اشتهایی
2. تهوع و استفراغ
3. زرد شدن پوست /زرد شدن سفیدی چشم
4. تیره یا قهوه ایی شدن ادرار
5. خارش ویا بثورات پوستی
6. درد شکمی(بخصوص در یک چهارم بالایی سمت راست)
7. خونریزی و کبود شدن بدن به آسانی (بدون دلیل خاص)
8. خستگی
9. تب
10. آرترآلژی

• ارزیابی عملکرد کبدی در شروع درمان برای بیماران توصیه می شود اما ارزیابی دوره ایی در افرادی که عملکرد کبدی آنها در ابتدای شروع دارو درمانی نرمال بوده و خطر هپاتیت برای آنها مطرح نمی باشد، نیاز نیست. انجام تست های کبدی به صورت ماهانه در افراد زیر توصیه می شود:

4. افرادی با عملکرد کبدی غیرطبیعی در شروع دارودرمانی
5. افراد باردار و سه ماه بعد از زایمان
6. ادامه ی مصرف پیرازینامید در مرحله ی ادامه ی درمان
7. بیماری های اساسی کبدی(از جمله هپاتیت ویروسی)
8. بیمارانی که در معرض سایر شرایط آسیب کبدی قرار دارند(از جمله همزمانی با مصرف برخی داروها، سوءمصرف الکل)

• ریفامپین می تواند باعث تغییر رنگ ادرار، بزاق یا اشک به رنگ نارنجی شود لذا توصیه می شود تا از لنزهای تماسی نرم که ممکنه لک شود، اجتناب شود.
• ریفامپین می تواند حساسیت به نور ایجاد کند لذا استفاده از کرم های ضد افتاب مناسب و پوشاندن پوست با لباس وکلاه برای جلوگیری از سوختگی توصیه می شود.
• در صورت مصرف همزمان ریفامپین با متادون (برای درمان اعتیاد ) ممکنه علائم سندرم ترک در شما بروز کند ولذا لازم است تا تنظیم دوز متادون برای شما صورت گیرد.
• ریفامپین می تواند اثر بخشی برخی از روش های پیشگیری از بارداری از جمله قرص های ضدبارداری ترکیبی را کاهش دهد.لذا حین مصرف دارو باید از یک روش جایگزین مثل کاندوم برای پیشگیری از بارداری استفاده کرد.ریفامپین همچنین می تواند با سایر دارو ها تداخل داشته باشد لذا تمامی دارو های بیمار را بررسی نمایید.

فردی که در ریه‌های خود بیماری فعال دارد، می‌تواند آن را از طریق هوا پخش کند و از این طریق باعث انتقال بیماری به فردی دیگر شود لذا در افرادی که بیماری سل فعال دارند توصیه می شود تا با رعایت نکات زیر از انتقال بیماری به دیگران در هفته‌های اول درمان جلوگیری به عمل آورند:

• تمام داروهای خود را همانطور که تجویز شده‌اند، مصرف کنید ، تا زمانی که پزشک ادامه ی مصرف دارو را برای شما قطع کند
• ویزیت‌های پزشکی خود را منظم و در زمان مقرر شده انجام بدهید.
• همیشه هنگام سرفه یا عطسه، دهان خود را با دستمال بپوشانید. سپس دستمال را در یک کیسه پلاستیکی در بسته قرار داده و دور بریزید.
• دستان خود را بعد از سرفه یا عطسه بشویید.
• با افراد دیگر دیدار نکنید و آنها را ملاقات نکنید.
• به محل کار، مدرسه یا سایر اماکن عمومی مراجعه نکنید.
• با باز گذاشتن پنجره یا استفاده از فن تهویه مناسب هوا را برقرار کنید.
• از حمل و نقل عمومی استفاده نکنید.

منبع:up to date/cdc/who