بزرگی خوش‌خیم پروستات و زوال عقلی: آیا درمان مشترکی وجود دارد؟

بعد از بیماری آلزایمر، دمانس ناشی از تجمع اجسام لوئی در مغز[1] (DLB) شایع‌ترین بیماری نورودژنراتیو به حساب می‌آید. به نظر می‌رسد استفاده از برخی داروهای مورد استفاده در درمان بزرگی خوش‌خیم پروستات (BPH) ریسک ابتلا به این نوع دمانس را کاهش می‌دهد.

محققان دریافته‌اند که آقایان سالمندی که تحت درمان با ترازوسین، دوکسازوسین یا آلفوزوسین (Tz/Dz/Az) هستند، 40 درصد کمتر از بیمارانی که تامسولوسین دریافت می‌کنند، به DLB مبتلا می‌شوند. ابتلا به DLB در این آقایان نسبت به آقایانی که از مهارکننده‌های 5 آلفاردوکتاز (5AR) استفاده می‌کنند، 37 درصد کمتر است.

نتایج این مطالعه از آن جهت مهم است که تاکنون هیچ داروئی برای پیشگیری یا درمان DLB یافت نشده است. یافته‌های این پژوهش در 19 ژوئن 2024 به صورت آنلاین در ژورنال Neurology منتشر شد.

در این مطالعه نشان داده شد که استفاده از Tz/Dz/Az آنزیم فسفوگلیسرات کیناز1 (PKG1) را فعال کرده و فراهمی ATP را بالا می‌برد. مطالعاتی که در سال‌های اخیر انجام شده حاکی از این است که که بهبود وضعیت متابولیک مغز ریسک ابتلا به پارکینسون را کاهش می‌دهد. علاوه‌براین، گزارش شده که موتاسیون ژن PGK1 در برخی موارد با ابتلا به بیماری پارکینسون ارتباط داشته است. محققان حدس می‌زنند که میزان ATP در دسترس سلول‌های عصبی که به دنبال فعال شدن PKG1 اتفاق میفتد، به سلول‌ها اجازه می‌دهد تا بهتر با روند پیری و تجمع سینوکلئین سازگار شوند.

برای بررسی اینکه آیا داروهای تقویت کننده گلیکولیز ممکن است در مبتلایان به DLB به عنوان محافظ عصبی عمل کنند، محققین یک مطالعه همگروهی گذشته نگر با استفاده از پایگاه داده بیمه درمانی انجام دادند. در این بررسی، گروهی از مردان بالای 40 سال که برای مشکل پروستات،  Tz/Dz/Az مصرف می‌کردند (126،313) با بیمارانی که تامسولوسین مصرف می‌کردند (437،035)، مقایسه کردند. دارو تامسولوسین و مهارکننده‌های 5AR آنزیم PKG1 را فعال نمی‌کنند، بنابراین محققان از آن‌ها به عنوان داروی گروه شاهد استفاده کردند. پس از یک بررسی 3 ساله، 195 نفر از بیماران مصرف‌کننده Tz/Dz/Az دچار DLB شد. (5.21 مورد به ازای 10،000 نفر در سال) در بین بیماران مصرف‌کننده تامسولوسین، 1286 مورد DLB گزارش شد. (10.8 مورد به ازای هر 10،000 نفر در سال) و 193 مورد DLB در بین بیمارانی که از مهارکننده‌های 5AR استفاده می‌کردند، دیده شد. (7.8 مورد به ازای هر 10،000 نفر در سال)

این داده‌ها نشان می‌دهد که ریسک بروز DLB در بیماران مصرف‌کننده Tz/Dz/Az 60 درصد کمتر از بیماران مصرف‌کننده تامسولوسین و 37 درصد کمتر از بیماران مصرف‌کننده مهارکننده 5AR است. این آمار حاکی از اثرات نوروپرتکتیو (محافظت از اعصاب) داروهای Tz/Dz/Az می‌باشد. هر چند محدودیت‌هایی در انجام این بررسی وجود داشته. از جمله اینکه هیچ بیمار خانمی مورد مطالعه قرار نگرفته است. پس این داده‌ها قابل تعمیم به بیماران خانم نیستند.

27 ژوئن 2024

منبع: سایت Medscape.com