داروهایی که شروع علائم پارکینسون را به تعویق میاندازند
فاکتورهای محیطی متعددی در افزایش ریسک ابتلا به بیماری پارکینسون دخیل هستند که از جمله این فاکتورها میتوان به مواجهه با سموم، آفتکشها و برخی مواد شیمیایی دیگر اشاره کرد.
اخیرا پژوهشگران بین سن شروع علائم پارکینسون[1] (AAO) و مصرف برخی داروها ارتباطاتی پیدا کردهاند که در این نوشتار به بررسی برخی این موارد میپردازیم. پارکینسون نوعی بیماری نورودژنراتیو پیشرونده است و علائم بیماری با گذر زمان بدتر و بدتر میشوند حتی اگر بیمار داروهای مربوطه را به درستی استفاده کرده باشد. علائم در مراحل آخر بیماری به قدری شدید خواهند بود که بیمار توان انجام هیچ کاری را نداشته و به مرور زمان عضلات تنفسی او هم دچار اختلال عمل شده و حیات بیمار را به خطر میاندازد. به همین علت، سن شروع علائم بیماری یا همان AAO از اهمیت بالایی برخوردار است. هر چه قدر AAO بالاتر باشد یا یعنی علائم بیمار در سنین بالاتری شروع شود، بیمار در سنین بالاتری با علائم شدید و فلجکننده پارکینسون دست به گریبان خواهد شد. بنابراین، هر دارو یا مداخلهای که بتواند زمان شروع علائم را به تعویق بیندازد، هدیه گرانبهائی در اختیار بیماران قرار داده است.
لازم به ذکر است که استفاده از سیگار سبب کاهش AAO میشود.
استاتینها: بر اساس مطالعات انجام شده به نظر میرسد مصرف استاتینها با تاخیر 9 ساله در AAO همراه بوده است. به احتمال زیاد، اثرات آنتیاکسیدانی و ضدالتهابی این دسته داروئی در به تعویق انداختن علائم پارکینسون نقش داشته باشد. علاوهبراین، به نظر میرسد استفاده از این داروها به کاهش روند پیشروی بیماری هم کمک میکند.
داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی[2] (NSAIDs): داروهای این دسته داروئی به ویژه آسپیرین میتوانند AAO را به میزان قابلتوجهی به تاخیر بیندازد. هر چه دوز آسپیرین بالاتر باشد و طول دوره مصرف این دارو بیشتر باشد، اثرات مثبت آن بر روی شاخص AAO چشمگیرتر است. به طور معمول، مصرف آسپیرین با 5 سال تعویق AAO همراه است. استفاده از NSAIDها هم به دلیل اثرات ضدالتهابی آنها در کاهش ریسک ابتلا به بیماری پارکینسون موثر است.
داروهای موثر بر سیستم آدرنرژیک: در مورد اثرات آگونیستها و آنتاگونیستهای سیستم آدرنرژیک اتفاق نظر وجود ندارد. به نظر میرسد داروهای سیستم آدرنرژیک از طریق پروتئینی به نام alpha-synuclein بر پاتوژنز پارکینسون اثر میگذارد. این پروتئین میتواند در روند ترشح نوروترانسمیترها دخیل باشد. تولید این پروتئین از طریق ژن SNCA اتفاق میفتد. آنتاگونیستهای بتاآدرنرژیک بیان این ژن را افزایش داده و سبب افزایش بروز علائم پارکینسون میشوند. با همین توجیه، آگونیستهای بتاآدرنرژیک مانند سالبوتامول اثرات محافظتی دارند و ریسک ابتلا به پارکینسون را کاهش میدهند.
داروهای کاهنده قند خون: استفاده از داروهای کاهنده قند خون بالاخص آگونیستهای رسپتور پپتید شبهگلوکاگون 1[3] (GLP1) میتواند زمان AAO را در حدود 7 سال به تاخیر میاندازد.
مهارکنندههای کانال کلسیمی[4] (CCB): داروهای این دسته هم در به تعویق انداختن AAO موثر واقع میشوند.
لازم به تاکید است که مصرف خودسرانه هریک از داروهای فوق با انگیزه کنترل علائم پارکینسون یا به تعویق افتادن علائم توصیه نمیشود و ممکن است با عوارض دارویی جدی همراه باشد.
6 مارج 2025
منبع: سایت Drugs.com
ارسال نظر