کیس‌های آموزشی مرکز اطلاعات دارویی 13 آبان، مرداد ماه 1403
بیمار اول
شرح مشکل بیمار: یک خانم 29 ساله که به تازگی زایمان کرده‌اند، موهای خود را هایلایت کرده‌اند. نوزاد 10 روزه است و صرفا از شیر مادر تغذیه می‌کند. مادر می‌پرسند آیا اجازه شیردهی به نوزاد را دارند یا خیر؟
پاسخ: در شرایط عادی، مقدار رنگی که توسط پوست سالم کف سر جذب می‌شود، کم است. مقدار قابل جذب بستگی به سلامت پوست، غلظت (دوز) ماده موثره، ناحیه در معرض (میزان تماس پوست با محلول‌ها) و دفعات استفاده از آن دارد. در روش‌های مثل هایلایت که رنگ صرفا در تماس با ساقه مو قرار دارد و با کف سر ارتباطی ندارد، نگرانی بسیار کمتر است.
منابع: Mother To Baby Fact Sheets: Hair Treatments
دکتر آناهیتا توکلی‌فر
بیمار دوم
شرح مشکل بیمار: برای بیمار 45 ساله بعد از مراجعه به متخصص زنان با تشخیص تریکومونیازیس مترونیدازول (500mg BD) تجویز شده است. بیمار در گذشته سابقه خارش شدید در ناحیه واژن بعد از مصرف مترونیدازول داشته‌اند و با توجه به این سابقه تصمیم به مصرف به صورت 250mg TDS گرفته‌اند. در حال حاضر مجدد خارش واژن برای بیمار ایجاد شده است. پزشک توصیه کرده در صورت مشکل با مترونیدازول، از افلوکساسین 200mg BD استفاده شود. بیمار در خصوص اثربخشی این دارو سوال دارد که نیاز به مصرف همزمان با مترونیدازول دارد یا خیر.
پاسخ: خارش واژن از علائم نسبتا شایع با داروی مترونیدازول است و با توجه به نبود این مشکل قبل از مصرف مترونیدازول و نیز سابقه بیمار، میتوان گفت علت این مشکل بیمار این دارو بوده است. افلوکساسین برای مشکل تریکومونیازیس کاربرد ندارد و به عنوان جایگزین مترونیدازول در Uptodate ذکر نشده است. از دیگر داروهای قابل استفاده برای این مشکل، تینیدازول است. در مواردی از حسایت به مترونیدازول، ادامه درمان با تینیدازول برای بیمار ممکن بوده است. همچنین مطابق مونوگراف این دارو، عارضه واژینیت با این دارو کمتر شایع است. در بعضی موارد، استفاده از فرم واژینال بوریک اسید (600 میلی‌گرم دو بار در روز) می‌تواند راهکار جایگزین باشد اما دوره این رژیم دارویی به طور معمول طولانی و در حدود 60 روز است.
توصیه نهایی به بیمار: هماهنگی با پزشک امکان استفاده از تینیدازول به جای مترونیدازول وجود دارد و ممکن است مشکلی با این دارو نباشد.
منابع: Uptodate
دکتر نرگس نعیمی
بیمار سوم
شرح حال مشکل بیمار: بیمار خانم 31 ساله‌ای هستند که به دلیل درد قفسه سینه و تنگی نفس به پزشک متخصص قلب مراجعه کرده‌اند. برای ایشان هولتر بسته شده و آریتمی قلبی تشخیص داده شده است. داروهای تجویزی ایوابرادین 5 (دو بار در روز) و دیلتیازم 60 (دو بار در روز) می‌باشد. می‌خواهند مطمئن بشوند که بین داروهایشان تداخلی وجود ندارد.
پاسخ: دیلیتیازم مهارکننده متوسط آنزیم CYP3A4 است. مهارکننده‌های CYP3A4 غلظت داروی ایوابرادین را به شدت افزایش داده و باعث ایجاد عوارض جدی دارویی می‌شوند.
به صورت معمول در صورت مصرف همزمان، ایوابرادین با یک مهارکننده متوسط CYP3A4 توصیه می‌شود دوز داروی ایوبرادین کم شده (2.5 میلی‌گرم دو بار در روز) و بیمار به طور منظم از نظر برادیکاردی پایش بشود.
اما در خصوص دیلیتازم و همچنین وراپامیل این قاعده صادق نیست. چون این داروها خودشان ضربان قلب را پایین می‌آورند.
توصیه به بیمار: داروی دیلتیازم را فعلا شروع نکنید و با متخصص قلب و عروق مجددا مشورت بفرمائید.
منبع: Lexi و کتاب تداخلات Stockley
بیمار چهارم
شرح مشکل بیمار: خانم 43 ساله‌ای هستند که برای بیماری پسوریازیس داروی سینورا هر 2 هفته 1 عدد تزریق می‌کنند. در آخرین تزریق دچار کهیر در ناحیه تزریق شدند. در مورد راهکار برای حساسیت زدایی نسبت به دارو مشاوره خواستند. آیا نیاز به دریافت داروهای ضدحساسیت قبل از تزریق سینورا (Premedication) وجود دارد؟
پاسخ: به صورت روتین، برای موارد حساسیت به آدالیموماب Premedication انجام نمی‌شود و روش معمول حساسیت‌زدائی[1] (DP) است. بیمار طی 6 تزریق که از غلظت‌های کم شروع شده و کم‌کم غلظت افزایش داده می‌شد، دوز 40 میلی‌گرم از آدالیمومب را دریافت می‌کند. در مقاله‌ای که در سال 2022 انجام شده، بیمار در هر نوبت دریافت دارو در روند DP، بیمار یک دوز کورتیکواستروئید و یک دوز آنتی‌هیستامین دریافت کرد و تا یک ساعت بعد از اتمام تزریق در مرکز درمانی تحت نظر باشد.
منابع: Desensitisation Protocol Adalimumab
دکتر سهیلا طایفه
ارسال نظر