کیس‌های آموزشی مرکز اطلاعات دارویی 13 آبان، دی ماه 1402
بیمار اول
شرح مشکل بیمار: بیمار خانم 75 سالهای هستند که مبتلا به کنسر End Stage گوارشی هستند. در حال حاضر پزشک انکولوژیست برای ایشان داروی اریتروپوئتین 4000 نسخه کرده است. این دارو در چه نواحی قابل تزریق می‌باشد؟
داروهای مصرفی: اریتروپویتین 4000 3باردرهفته، آسپرین80 روزی 1 بار، سیتالوپرام20 روزی 1 بار، متادون 5 روزانه دوبار هربار 2قرص، کوئتیاپین 25 هرشب قبل خواب، لفلوناماید10 روزی 1عدد
توصیه نهایی به بیمار: یک ناحیه‌ی چربی‌دار از بدن، مانند شکم، پشت بازو یا ران را انتخاب کنید. قبل از تمیز کردن ناحیه مورد نظر با پنبه الکلی، دستان‌تان را بشویید. سر سوزن را بردارید. قسمتی از پوست‌تان را نیشگون بگیرید. ناحیه چربی‌دار بدن‌تان را با ضخامت ۲ اینچ (۵ سانتی‌متر) بین انگشت شست و اشاره‌تان نگه دارید (مانند زمانی‌که نیشگون می‌گیرید). سوزن را مانند یک دارت در دست‌تان نگه دارید و با زاویه ۹۰ درجه به پوست بزنید. سوزن‌های به‌کار رفته برای تزریق زیرجلدی معمولا کوتاه هستند و باید کاملا در پوست فرو بروند.
منابع:Uptodate و بروشور دارو
دکتر نگین داوودی
بیمار دوم
شرح مشکل بیمار: بیمار خانم 35 ساله و بدون مشکل زمینه‌ای هستند. ایشان برای پیشگیری از ابتلا به عفونت‌های شدید تنفسی به طور خودسرانه تصمیم گرفتند که از واکسن Synflorix استفاده کنند. می‌خواهند بدانند که چند دوز و در فواصلی باید دارو تزریق شود؟
توصیه نهایی به بیمار: به نظر نمی‌رسد دارو برای بیمار مناسب باشد. طبق بروشور این واکسن برای اطفال زیر 5
منابع: بروشور
دکتر امیرحسین قهرمانیان
بیمار سوم
شرح مشکل بیمار: شرح مشکل بیمار: بیمار خانمی 38 سالهای هستند که به چاقی مبتلا می‌باشند. (BMI=30) پزشک عمومی برای ایشان داروی گلوریپا 10 (روزی 1 عدد) تجویز کرده‌است. آیا این دارو برای کاهش وزن موثر است؟
پاسخ: در مطالعات دیده شده که مصرف امگلیفلوزین می‌تواند باعث کاهش وزن شود اما کاربرد این دارو صرفا برای لاغری نیست. در بیماران دیابتی می‌توان از کاهش وزن آن نیز سود برد اما تجویز دارو برای بیمار غیردیابتی برای اندیکاسیون چاقی توصیه نمی‌شود.
منابع: NHS.uk و مقاله Empagliflozin reduces body weight in patients with T2DM
دکتر سپیده سبحانی
بیمار چهارم
شرح مشکل بیمار: بیمار آقای 64 ساله مبتلا به دیابت نوع 2 هستند که تحت درمان با متفورمین و امپاگلیفلوزین می‌باشند. در طی 2 3 روز گذشته دچار علائم تهوع، استفراغ، درد شکمی، بیحالی، ضعف شدید، تشنگی و خشکی لب هستند. روز اول به اورژانس مراجعه کردند. با تزریق اندانسترون کمی بهتر شدند ولی مجدد علائم بیماری برگشت و همچنان ادامه دارد. قند خونشان زیر 200 است.
پاسخ: با توجه به احتمال بروز عارضه Euglycemic DKA در بیماران دیابتی که داروهای مهارکننده SGLT2 استفاده می‌‌کنند و علائم بیمار، به اورژانس ارجاع داده شدند.
منابع: Empagliflozin Induced Ketoacidosis
دکتر سهیلا طایفه
بیمار پنجم
شرح مشکل بیمار: بیمار خانم 24 سالهای هستند که برای اولین بار به آبله مرغان مبتلا شدند. علائم از 5 روز پیش شروع شده و بیمار دچار تب، بیحالی و بثورات جلدی روی بدن و صورت شده است. ایشان به پزشک متخصص عفونی مراجعه کرده‌اند و برایشان داروی آسیکلوویر (قرص 400 میلی‌گرمی هر 4 ساعت 2 عدد) تجویز کرده‌اند. پزشک متخصص دیگری گفته‌اند چون بیشتر از 72 ساعت ازشروع علائم بیمار گذشته، استفاده از داروی ضدویروس بی‌فایده است. بیمار می‌خواهند بدانند داروی آسیکلوویر مصرف بشود یا خیر؟
داروهای مصرفی بیمار: استامینوفن 500 در صورت تب، هیدروکسی زین 10 هر 8 ساعت 1 عدد، اسپیرونولاکتون 25 روزی 2 عدد (برای آکنه) و ویتامین د3 1000 روزی 1 عدد
پاسخ: به طور معمول، توصیه می‌شود برای بیماران بالغی که به آبله مرغان مبتلا شده‌اند، درمان ضدویروس در 72 ساعت اول بیماری شروع شود. در صورتی که بیمار بعد از گذشت 72 ساعت از شروع علائم مراجعه کند، فقط در صورتی درمان ضدویروس تجویز می‌شود که پاسخ ایمنی بدن بیمار در مقابله با ویروس آبله مرغان ضعیف برآورد شود. این موارد که با وجود گذشت بیش از 72 ساعت از بروز علائم نیاز به داروهای ضدویروس دارند، به شرح زیر می‌باشند:
- بیماران دارای نقص ایمنی
- برخی از بیماران بدون نقص ایمنی
-
- بیماران بالای 65 سال
- بیمارانی که بعد از گذشت 72 ساعت، بثورات جلدی جدیدی برایشان ایجاده شده باشد.
- بیمارانی که ضایعات آن‌ها در قسمت‌هایی ایجاد شده که ریسک بروز complicationهای بعدی را افزایش می‌دهد. به عنوان مثال، در صورتی که بثورات در ناحیه درماتوم V1 باشد، احتمال درگیری چشمی بالا می‌رود و بیمار نیاز به داروهای ضدویروسی دارد.
توصیه نهایی به بیمار: چون بیمار اشاره کردند که در اطراف چشم و بالای ابرو دچار بثورات شده‌اند، با وجود گذشت 5 روز از شروع علائم لازم است داروهای آنتی‌وایرال استفاده شود.
منابع: Uptodate
دکتر هستی فتوگرافی