مروری بر درمان عفونت Tinea Versicolor

درمان اصلی و انتخابی عفونت Tinea Versicolor داروهای موضعی هستند. داروهای خوراکی به طور معمول برای موارد مقاوم به فرم موضعی یا مواردی که استفاده از داروهای موضعی مقدور نیست (ضایعات گسترده یا مواردی که بیمار توانایی استفاده از فرم موضعی را نداشته باشد)، نگه داشته می‌شوند.

هایپرپیگمنتیشن یا هایپوپیگمنتیشن ممکن است تا چند هفته یا چند ماه پس از بهبودی و درمان موفقیت‌آمیز عفونت از بین نرود. به طور کلی، تغییرات رنگ پوست به صورت آهسته و با تاخیر اتفاق میفتد.

آموزش به بیمار: بیماران باید آگاه باشند که ابتلا به بیماری Tinea Versicolor ارتباطی به رعایت بهداشت ندارد. این بیماری مسری نیست و به خوبی به درمان جواب می‌دهد اما امکان برگشت مجدد علائم بالاست.

درمان اولیه: درمان‌های اولیه انتخابی عبارتند از داروهای ضدقارچ آزول موضعی، تربینافین موضعی و سلنیوم سولفاید موضعی. از زینک پیریتوئین معمولا در مراحل بعدی درمان به کار برده می‌شود.

آزول‌های موضعی: این داروها در انواع و اقسام فرمولاسیون‌ها از جمله شامپو، کرم، فوم، ژل و محلول در بازار داروئی موجود هستند. بهترین گزینه از نظر متخصصین شامپو کتوکنازول 2 درصد است. چرا که به راحتی می‌توان برای سطوح گسترده‌ای از بدن از شامپو استفاده کرد، دوره درمان با آن کوتاه است و از نظر اثربخشی، نتایج قابل‌قبولی داشته است.

تربینافین موضعی: تربینافین نوعی داروی ضدقارچ بر پایه آلیل‌آمین است و به صورت پمادهای 1 درصد به صورت داروی غیرنسخه‌ای (OTC) در بازار داروئی کشور موجود است. این دارو بایستی برای مدت یک هفته روزانه 2 بار روی مواضع درگیر زده شود.

سلنیوم سولفاید موضعی: این دارو که به صورت شامپوهای 1 درصد و 2.5 درصد در بازار داروئی ایران عرضه می‌شود، از طریق افزایش ریزش لایه‌ی شاخی پوست با رشد قارچ‌ها در این قسمت‌ها مبارزه می‌کند. این شامپوها باید برای مدت یک هفته به صورت روزانه مورد استفاده قرار بگیرند. در هر بار شست‌وشو، لازم است که کف حاصل از این نوع شامپوها به مدت حداقل 10 دقیقه روی ناحیه درگیر بماند.

زینک پیریتیون موضعی: شامپوهای 1 درصد زینک پیریتیون یکی دیگر از درمان‌های اختلال تینه‌آ ورسیکالر است که به طور معمول به عنوان خط اول درمان د رنظر گرفته نمی‌شود. چرا که این فرآورده برای ایجاد اثربخشی مشابه با کتوکنازول یا سلنیوم سولفاید باید برای مدت طولانی‌تری استفاده شود. در صورتی که این فرآورده به منظور درمان تینه‌آ ورسیکالر تهیه شده باشد، باید برای مدت دو هفته ، هر روز و هر بار به اندازه 5 دقیقه روی نواحی درگیر زده شود.

درمان موارد مقاوم یا گسترده: در این شرایط گزینه‌های اصلی درمان استفاده از فلوکنازول یا ایتراکنازول خوراکی است. انتخاب بین این دو دارو به شرایط زمینه‌ای بیماران بستگی دارد. به طور کلی، فلوکنازول به دلیل تدخلات داروئی کمتر و پروفایل عوارض قابل‌قبول‌تری دارد.

فلوکنازول خوراکی: رژیم‌های داروئی مختلفی برای درمان تینه‌آ ورسیکالر پیشنهاد شده است. رژیم پیشنهادی اکثر منابع به صورت 300 میلی‌گرم یک بار در هفته برای دو هفته پیاپی توصیه شده است.

ایتراکنازول خوراکی: رژیم داروئی ایده‌آل این دارو در درمان تینه‌آ ورسیکالر 200 میلی‌گرم یک بار در روز برای 5 الی 7 روز است.

داروهای خوراکی غیرمجاز در درمان تینه‌آ ورسیکار: هر چند فرم موضعی تربینافین و کتوکنازول جزء خطوط اول درمان این بیماری قارچی هستند اما فرم خوراکی این دو دارو اثربخشی در درمان تینه‌آ ورسیکالر نشان نداده‌اند.

پیشگیری از ابتلا به عفونت تینه‌آ ورسیکالر

برای بیمارانی که چندین بار در طول یک سال اپیزودهای متعدد عفونت تینه‌آ ورسیکالر را تجربه می‌کنند، استفاده از درمان‌های پروفیلاکتیک به ویژه در طول فصول گرم سال توصیه می‌شود. هر چند اتفاق نظری در خصوص رژیم درمانی پروفیلاکتیک وجود ندارد اما به نظر می‌رسد مصرف ماهانه شامپو کتوکنازول یا شامپو سلنیوم سولفاید می‌تواند در کاهش دفعات عود کمک‌کننده باشد. لازم به ذکر است که کف این شامپوها باید برای مدت حداقل 10 دقیقه روی پوست باقی بماند.

افرادی که امکان استفاده از درمان‌های پروفیلاکتیک موضعی را نداته یا تمایلی به استفاده از این نوع فرآورده‌ها نشان نمی‌دهند، می‌توانند از رژیم خوراکی پروفیلاکتیک ایتراکنازول استفاده کنند. در این رژیم، بیمار در یک روز مشخص در ماه دو قرص 200 میلی‌گرم از دارو را در دو وعده منقسم استفاده می‎‌کند.

منبع: Uptodate