کیس‌های آموزشی مرکز اطلاعات داروئی 13 آبان، خرداد ماه 1401

بیمار اول

شرح مشکل بیمار: بیمار آقای 52 ساله است که به دلیل ابتلا به میاسنتی گراویس روزانه 1 عدد پردنیزولون 50 و هر 6 ساعت 1 عدد پیرامیست 60 استفاده کرده است. از حدود 10 روز قبل دچار ورم صورت و پشت گردن شده و تپش قلب هم دارد. می‌تواند از داروها باشد؟ بیمار دو روز است که داروها را قطع کرده است.لازم است داروها را مجدد شروع کند؟

پاسخ:

از عوارض مصرف گلوکوکورتیکوئیدها سندرم کوشینگونید است که شامل moonface و buffalohump است. این عارضه وابسته به دوز و مدت زمان مصرف دارو است و می تواند حتی 2 ماه بعد از شروع دارو رخ دهد.

تنها راه رفع عارضه قطع دارو است که باید به تدریج و زیر نظر پزشک انجام شود. فلاتر و فیبریلاسیون دهلیزی هم ممکن است به دنبال استفاده از گلوکوکورتیکوئیدها به وجود آید.

توصیه نهایی به بیمار:

توصیه شد تا داروها را مجدد استفاده کند و به پزشک مراجعه کند.

منبع: UptoDate

دکتر آرینه هارطونیان

بیمار دوم

شرح مشکل بیمار: خانم 38 ساله طبق تجویز پزشک برای جلوگیری از بارداری روز قبل آمپول مدروکسی پروژسترون 500 باید مصرف می‌کردند. اما با اشتباه داروخانه داروی هیدروکسی پروژسترون خریداری و تزریق کردند و دیروز رابطه حفاظت نشده داشتند. باید چه کاری انجام بدهند

پاسخ و توصیه نهایی به بیمار: در حال حاضر قرص اورژانسی لوونورژسترل استفاده کنند و تا پریود بعدی صبر کنند. بعد از بررسی و عدم وقوع بارداری، مجدد داروی مدروکسی پروژسترون طبق نظر پزشک تزریق شود.

منبع: UptoDate

دکتر پریسا رضایی

بیمار سوم

شرح مشکل بیمار: بیمار خانمی33 ساله به دلیل پروسه اقدام به بارداری برایشان سینال اف تجویز شده است. در نسخه پزشک دو عدد پن 900 تجویز کردند. اما داروخانه موجود نداشت و به ایشان فعلا دو عدد 300 تحویل داده است. ایشان به تجویز پزشک قرار است هر روز با گذاشتن پن بر عدد 24 تزریق داشته باشند. می خواهند بدانند این دو پن چند روزه به پایان می رسد؟

پاسخ: طبق بروشور پن های سینال اف و اینکه در همه پن ها عدد 24 نشان دهنده 150 واحد داروست بنابراین دو عدد پن 300،  4 روزه تمام می شود.

توصیه نهایی به بیمار: هر پن برای دوروز مصرف است و باید برای ادامه درمان حتما دارو تهیه کنید.

منبع:

https://www.cinnagen.com/Images/Pdf/58/ProductPdf.pdf

دکتر سپیده سبحانی

 بیمار چهارم

شرح مشکل بیمار: بیمار خانمی 30 ساله با سابقه GERD تمایل به مصرف مکمل حاوی کلسیم دارد، سوال دارد مکمل کلسیترا را مصرف کند یا کلسی فید؟

Pantoprazole 40mg Daily پاسخ: با توجه به مصرف پنتوپرازول جذب کلسیم کربنات می تواند با مشکل مواجه شود، پس بهتر است از مکمل کلسیترا که ملح کلسیم آن سیترات است استفاده شود.

توصیه نهایی به بیمار: از کلسیترا استفاده شود. علاوه بر مکمل مصرف لبنیات، سبزیجات و حبوبات هم داشته باشد.

منبع: UptoDate

دکتر سونا قاسمی

بیمار پنجم

شرح مشکل بیمار: در بهمن ماه بدنبال گازگرفتگی واکسیناسیون هاری کامل انجام داده دیروز دوباره دستش را سگ گاز گرفته الان باید واکسن بزند؟ کمی خونریزی اتفاق افتاده است

پاسخ: اگر کمتر از 3 ماه از واکسناسیون قبلی گذشته نیازی نیست، اما اگر بیش از سه ماه گذشته باید تزریق عضلانی یا اینترادرمال در روزهای 0 و 3 داشته باشد

توصیه نهایی به بیمار: شست و شو باید حداقل به مدت 15 دقیقه انجام شود و باتوجه به آنکه بیش از 3 ماه گذشته دو تزریق روز 0 و 3 هم داشته باشد

دکتر فاطمه جام بزرگ

بیمار ششم

شرح مشکل بیمار: بیمار خانمی 73 ساله با سابقه ی بیماری پارکینسون از 20 سال قبل و تحت درمان با مادوپار 250، از یک ماه قبل برایشان تشخیص کنسر برست داده شده است و برای بیمار داروی لتروزول روزانه شروع شده است تا قبل از جراحی برای 3 ماه استفاده نمایند. آیا بین دارو های بیمار تداخلی وجود دارد؟

پاسخ:

1- بین دارو های لتروزول و مادوپار تداخلی وجود ندارد.

2- داروی لتروزول از دسته ی دارویی مهارکننده ی آروماتاز به دلیل کاهش مقادیر استروژن سبب ایجاد پوکی استخوان در بیماران تحت درمان می شود. به همین دلیل توصیه می‌شود قبل از شروع مهارکننده آروماتاز برای بیمار سنجش تراکم استخوان صورت گیرد. برای پیش گیری از پوکی استخوان در این بیماران مشابه دیگر بیماران توصیه به 1200 میلی گرم کلسیم و 800 واحد ویتامین دی در روز می شود. در صورت وجود یا ایجاد پوکی استخوان، روند درمان مشابه دیگر بیماران می باشد.

توصیه نهایی به بیمار: داروهای بیمار تداخلی ندارد ولی با توجه به شروع این دارو بهتر است ارزیابی تراکم استخوان صورت گیرد.

مصرف کلسیم و ویتامین دی و ارزیابی سطح خونی ویتامین دی توصیه شد.هم چنین با توجه به پارکینسون بیمار توصیه شد باید در حرکات بیمار مراقب زمین خوردن باشند.

منابع: UptoDate / Lexi interact

دکتر امیرحسین قهرمانیان

بیمار هفتم

شرح مشکل بیمار: بیمار خانم 52 ساله با تشخیص فیشر مقعدی. تفاوت فیشر با هموروئید چیست؟ عوامل ایجاد کننده ی فیشر چیست؟ درمان فیشر شامل چه مواردی می باشد؟ ژل دیلتیازم چگونه عمل می کند؟

پاسخ: هموروئید تورم عروق ناحیه ی مقعد می باشد اما فیشر پارگی دیواره ی مقعد است. عوامل مستعد کننده ی فیشر شامل یبوست، چاقی، وجود فیبر کم در رژیم غذایی، زیاد نشستن هنگام دستشویی، بلند کردن اجسام سنگین و بارداری می باشند.

درمان فیشر شامل استفاده از فیبر (سبزیجات و میوه جات) و مایعات می باشد. همچنین استفاده از دارو ها مانند ژل دیلتیازم توصیه می شود.

ژل دیلتیازم با شل کردن عضلات ناحیه ی مقعد باعث کاهش فشار روی زخم و تسریع بهبود آن می شود.

منابع: UpToDate

دکتر محمد امین گودرز

 بیمار هشتم

شرح مشکل بیمار: بیمار خانم 62 ساله هستند با تشخیص استئوآرتریت. برای ایشان درمان های زیر تجویز شده. می پرسند آیا داروها با هم تداخل ندارند؟

1) کپسول گاباپنتین 100: هر شب یک عدد

2) کپسول نوافن هر 8 ساعت یک عدد

3) قرص آلفن ایکس- ال 100: روزی یک عدد

4) آمپول کتورولاک: هر 3 روز یک عدد عضلانی

5) قرص تیزانیدین : شبی نصف قرص

6) کپسول اوودین: روزی یک عدد

پاسخ: مصرف همزمان چند داروی NSAID  بصورت همزمان فایده اضافی نداشته بلکه پتانسیل عوارض جانبی گوارشی، کلیوی و قلبی را برای بیمار بیشتر می کند. بیمار 62 سال سن دارند،  در افراد ژریاتریک NSAID انتخابی نوع کوتاه اثر تر و کم عارضه تر است که از بین داروهای بیمار نوافن (استامینوفن + ابپوبروف+ کافئین) می تواند انتخاب مناسب تری باشد.

توصیه نهایی به بیمار: توصیه شد فقط کپسول نوافن هر 6 الی 8 ساعت یک عدد بعد از غذا، با یک لیوان آب در صورت نیاز مصرف شود. تا ویزیت بعدی پزشک

منبع: UptoDate

دکتر رومینا محمدی

بیمار نهم

شرح مشکل بیمار: خانم 88 ساله هستند و برای کنترل فشار خون ایشان متوهگزال 47.5 تجویز شده است ولی این دارو را پیدا نمی‌کند. آیا می‌تواند برند ایرانی آن را استفاده نماید؟

داروهای مصرفی بیمار:

Norvasc 5mg                 QD

Diovan 80mg                 QD

Metohexal 47.5mg         QD

Ropixon 40mg               QD

Allopurinol 100             3 Times a Week

پاسخ: بیمار در حال مصرف متوهگزال 47.5 بوده اند. در بیماران HF فقط متوپرولول سوکسینات با برند متوهگزال با رهش آهسته APPROVAL دارد. ولی در اندیکاسیون های دیگر در صورت عدم وجود دارو در بازار دارویی شاید بتوان با فرم تارتارات (متورال) جایگزین کرد.

برندهای دیگر متوپرولول سوکسینات مثل متازیرو و ... را هم می توان به بیمار معرفی نمود.

توصیه نهایی به بیمار: با توجه به اینکه بیمار پرفشاری خون دارد و HF  برای ایشان مطرح نیست، می توانند از برندهای ایرانی فارغ از اینکه به فرم تارتارات هستند و یا سوکینات استفاده نمایند.

منبع: DRUGS.COM/LEAFLET/Supervisor

دکتر هدی شفیعی

بیمار دهم

شرح مشکل بیمار: بیمار خانمی 45ساله هستند که به دلیل قاعدگی‌های شدید دچار کم‌خونی فقر آهن هستند. (Hb=10, Ferritine: 10) متخصص زنان برای ایشان کپسول فرامکس تجویز کرده. چون این دارو کمیاب است. داروخانه پودر فرامکس جایگزین کردند. بیمار می‌پرسند چه مقدار پودر فراماکس برابر با یک عدد کپسول آن است؟

داروهای مصرفی:

متوتروکسایت 2.5 میلی‌گرم 3 بار در هفته

آمی‌تریپتیلین 25 روزی 1 عدد

پروپرانولول 20 روزی 2 عدد

لیتیوم 300 روزی 1 عدد

پاسخ: شواهد جدید نشان می‌دهد که مصرف دوز بیش از حد آهن به صورت معکوس عمل کرده و جذب آهن را کاهش می‌دهد. به طور معمول، مصرف آهن با دوز بالا، عوارض جانبی را بدون بهبود سطوح آهن یا  درمان کم خونی افزایش می‌دهد.

• بهتر است آهن به صورت یک روز درمیان (روزهای دوشنبه، چهارشنبه و جمعه) مصرف شود که هم جذب دارو بیشتر شود، پایبندی بیمار به رژیم درمانی بالا برود و هم عوارض جانبی کمتری ایجاد نماید.
• بر اساس الگوریتم تجویز جدید، دلیلی برای مصرف بیش از یک دوز آهن در روز وجود ندارد.
• مصرف دوزهای بالاتر آهن در هر وعده جذب آن را بهبود نمی‌بخشد. از طرف دیگر، عوارض جانبی معمولاً وابسته به دوز هستند. بنابراین، به طور معمول توصیه می‌شود 65 میلی‌گرم آهن المنتال به صورت یک روز در میان مصرف شود.

توصیه نهایی به بیمار: هر چند هر کپسول فرامکس معادل 6 پیمانه از پودر آن می‌باشد اما بیمار هیچ نیازی به مصرف دو فرآورده آهن (هم فروفورت و هم فرامکس) ندارد و بهتر است جذب افزایش جذب آهن، فروفورت را نیز به صورت یک روز در میان مصرف نماید.

منبع: UptoDate

دکتر هستی فتوگرافی