کمبود ویتامین D و ریسک بروز زخم پای دیابتی

 

کمبود ویتامین D در بیماران مسن مبتلا به دیابت بسیار شایع است. رابطه بین زخم پای دیابتی و سطوح ویتامین D همواره محل مناقشه بوده است. اخیرا مطالعه‌ای در سایت researchsquare.com  منتشر شده که به بررسی این رابطه می‌پردازد.

یافته‌های کلیدی

• سطوح پایین سرمی ویتامین D به طور قابل توجهی با شیوع بالاتر زخم پای دیابتی در بیماران مسن مبتلا به دیابت مرتبط می‌باشد.
• میانگین سطوح سرمی ۲۵-هیدروکسی ویتامین D یا ویتامین D3 (که فرم رایج ویتامین D در گردش خون می‌باشد)، به طور پیوسته با افزایش شدت زخم پای دیابتی کاهش می‌یابد.
• جهت پیشگیری و کنترل زخم پای دیابتی، افراد مسن مبتلا به دیابت باید تحت غربالگری منظم ویتامین D قرار گیرند یا مکمل ویتامین D دریافت نمایند.

طراحی مطالعه

این مطالعه به صورت گذشته نگر بر روی 339 بیمار 60 تا 90 ساله مبتلا به دیابت نوع دو که در بیمارستان بستری شده بودند، انجام شد. 204 نفر از این بیماران زخم پای دیابتی داشتند و 135 نفر دیگر زخم نداشتند.

این مطالعه بر روی بیمارانی انجام شد که معیارهای تشخیصی سازمان جهانی بهداشت برای دیابت و زخم پای دیابتی را داشتند. در صورتی که بیمار از داروهایی استفاده می‌کرد که بر سطوح ویتامین D خون اثرگذار بود، از مطالعه حذف می‌شد.

نتایج مطالعه

• میانگین سنی شرکت کنندگان 67 سال بوده و نزدیک به دو سوم آن‌ها مرد بودند.
• نتایج آنالیزهای چند متغیره حاکی از آن است که علاوه‌بر ویتامین D، تری‌گلیسیرید و HDL-C هم جزء فاکتورهای محافظت‌کننده در برابر زخم پای دیابتی بودند.
• طولانی شدن دوره ابتلا به دیابت و افزایش فشار خون سیستولیک از جمله عواملی هستند احتمال ابتلا به زخم پای دیابتی را بالا می‌برند.

به طور کلی، 80.5٪ شر کت‌کنندگان دچارکمبود ویتامین D بودند. (سطوح کمتر از 50 نانومول در لیتر یا 20 نانوگرم در میلی‌لیتر)

در میان بیماران بدون زخم پای دیابتی، 3 درصد سطوح ویتامین D کافی داشتند (> 75 نانومول در لیتر یا > 30 نانوگرم در میلی‌لیتر)، 24 درصد سطوح ناکافی داشتند (50-75 نانومول در لیتر یا 30-20 نانوگرم در میلی‌لیتر) و 73 درصد کمبود داشتند.

در میان افراد مبتلا به زخم پای دیابتی، 2 درصد دارای سطوح کافی ویتامین Dبودند. 13 درصد سطوح ناکافی و 85 درصد کمبود ویتامین D داشتند. تفاوت بین سطوح ویتامین D بین افراد با و  بدون زخم پای دیابتی معنی دار بود.

با افزایش شدت زخم پای دیابتی بر اساس درجه واگنر، سطح ویتامین D3 به طور معنی‌داری کاهش یافت. افراد مبتلا به کمترین درجه زخم پای دیابتی، واگنر 1، به طور متوسط ​​بیش از دو برابر افراد با واگنر 5 (شدیدترین نوع زخم پای دیابتی) ویتامین D داشتند.

 

محدودیت‌های مطالعه

مطالعه به صورت مقطعی بود. به گفته نویسندگان  نیاز است یک مطالعه آینده نگر برای ارزیابی رابطه علت و معلولی بین ویتامینD  و خطر زخم پای دیابتی انجام شود.

3  ژوئن 2022

منبع: سایت Medscape.com