افزایش مقاومت آنتی‌بیوتیکی در عفونت ادراری
یکی از فاکتورهایی که درمان عفونت‌های ادراری را سخت و پیچیده می‌کند، بحث مقاومت دارویی است. به طور کلی، در سرتاسر جهان، نرخ تجویز آنتی‌بیوتیک‌ها افزایش پیدا کرده است که در بسیاری از موارد، نیازی به تجویز آنتی‌بیوتیک وجود نداشته است. تجویز نابجا آنتی‌بیوتیک سبب ظهور سویه‌های مقاوم از میکروارگانیسم‌ها می‌شود.
عفونت‌های ادراری (UTI) یکی از شایع‌ترین انواع عفونت در سرتاسر جهان هستند. در اکثر موارد، این عفونت‌ها خفیف هستند اما در برخی بیماران به ویژه سامندان و افرادی که از بیماری‌های زمینه‌ای رنج می‌برند، این عفونت‌ها پیشرفت کرده و در قالب پیلونفریت، عفونت مزمن یا سپتیسمی برای بیمار دردسرساز می‌شوند. عفونت‌های ادراری زمینه ایجاد یا رشد سنگ‌های ادراری را هم بالا می‌برند.
مشکل مقاومت دارویی
یکی از فاکتورهایی که درمان عفونت‌های ادراری را سخت و پیچیده می‌کند، بحث مقاومت دارویی است. به طور کلی، در سرتاسر جهان، نرخ تجویز آنتی‌بیوتیک‌ها افزایش پیدا کرده است که در بسیاری از موارد، نیازی به تجویز آنتی‌بیوتیک وجود نداشته است. تجویز نابجا آنتی‌بیوتیک سبب ظهور سویه‌های مقاوم از میکروارگانیسم‌ها می‌شود.
از جمله دلایل مقاومت نسبت به آنتی‌بیوتیک‌ها می‌توان به کامل نکردن دوره درمان آنتی‌بیوتیک، تجویز نابجا یا مصرف خودسرانه آنتی‌بیوتیک، مصرف دوزهای ناکافی از دارو، تفاوت در کیفیت و غلظت دارو در فرمولاسیون‌های مختلف و انتخاب آنتی‌بیوتیک بدون بررسی تست‌های کشت ادراری اشاره کرد.
جهت جلوگیری از ایجاد مقاومت آنتی‌بیوتیکی، آنتی‌بیوتیک‌ها باید بر اساس گایدلاین‌های روز دنیا انتخاب شوند و با دوز کامل و برای مدت زمان مناسب ادامه داده شونمد. هر چند اگر علائم بیمار بهبود پیدا کند.
میکروارگانیسم‌های مهاجم
عفونت ادراری می‌تواند به صورت سیستیت، یورتیت، درگیری رحم یا کلیه (پیلونفریت) ایجاد شود. باکتری‌های خانواده Enterobacteriaceae در بسیاری از انواع این عفونت‌ها نقش دارند. شایع‌ترین میکرارگانیسم در ایجاد این عفونت‌ها، باکتری‌های اشرشیای کلی[1] (UPEC) هستند که عامل 60 الی 80 درصد آلودگی‌ها می‌باشند. سایر میکروارگانیسم‌های UTI عبارتند از کلبسیلا، انتروباکتر، پروتئوس، انتروکوکسی و بعضی از انواع ستافیلوکوک.
تشخیص و درمان عفونت‌های ادراری باید هر چه سریع‌تر انجام شود تا از پیشروی عفونت و درگیری کلیه جلوگیری شود. به همین دلیل، در بسیاری از موارد آنتی‌بیوتیک‌های تجربی پیش از آماده شدن جواب کشت ادرار، شروع می‌شوند.
مقاومت به آنتی‌بیوتیک‌های پرمصرف
فسفومایسین و نیتروفورانتوئین خط اول درمان سیستیت غیرکمپلیکه هستند. نیتروفورانتوئین در 77٪ تا 90٪ موارد در برابر UPEC اثر خود را حفظ می‌کند اما در برابر استافیلوکوک و کلبسیلا که در ~58٪ موارد مقاومت نشان دادند، اثربخشی ندارد. کوتریموکسازول یکی دیگر از داروهای ضد میکروبی خط اول است که به طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما بر اساس چندین مطالعه اروپایی، مقاومت به این دارو در حال افزایش است و به نظر می‌رسد حدودا 60 درصد عفونت‌ها به این دارو جواب نمی‌دهند.
آمپی‌سیلین و آموکسی‌سیلین به طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرند اما بیش از 85٪ از UPEC و انتروباکتریاسه‌ها و استافیلوکوک‌ها به آنتی‌بیوتیک آمپی‌سیلین و بیش از 75٪ به آموکسی‌سیلین مقاوم هستند. بیش از 70٪ موارد به آنتی بیوتیک‌های وسیع‌الطیف تتراسایکلین و حداقل 60٪ به سفالوسپورین‌های معمولی مقاوم هستند.
سفالوسپورین‌های نسل اول عمدتاً در برابر پاتوژن‌های عفونت ادراری بی‌اثر شده‌اند. در حال حاضر، داروهای نسل دوم و سوم مانند سفیکسیم به طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرند و مقاومت نسبت به این داروها، به ویژه در کشورهای در حال توسعه، روبه‌افزایش است. با این حال، مطالعات دیگر نشان می‌دهد که در جوامع توسعه‌یافته‌تر، این آنتی بیوتیک‌ها همچنان موثر هستند و مقاومت کمتر از 10٪ تا 20٪ مشاهده می‌شود.
به دلیل استفاده بسیار گسترده، نسبت به کینولون‌ها و نالیدیکسیک اسید هم مقاومت دارویی ایجاد شده است. در مقابل، بیشتر پاتوژن‌ها در کشورهای توسعه یافته نسبت به سیپروفلوکساسین و سایر فلوروکینولون‌ها حساس هستند.
صرفا 30 درصد موارد نسبت به آنمتی‌بیوتیک کلرامفنیکل مقاوم هستند. UPEC و کلبسیلا به آمیکاسین حساس هستند. اکثر موارد عفونی، به ایمی‌پنم حساس هستند. این آنتی‌بیوتیک همچنان در برابر این پاتوژن‌ها بسیار موثر است. در بسیاری از کشورها حساسیت نزدیک به 85 تا 100 درصد گزارش شده است. این ممکن است در درجه اول به دلیل استفاده محدود، هزینه بالاتر و نیاز به تزریق داخل وریدی این دارو باشد.
باکتری‌های گرم منفی (GNB) مقاوم به چند دارو (MDR)، از طریق پلاسمیدها، بتالاکتامازهای طیف گسترده (ESBL) و همچنین کارباپنمازها را به دست آورده‌اند. بیش از نیمی از UPEC و یک سوم سویه‌های کلبسیلا در حال حاضر به تمام بتالاکتام‌ها و کارباپنم‌ها مقاوم هستند.
گزینه‌های درمانی در دسترس
UPEC همچنان به فسفومایسین و نیتروفورانتوئین حساسیت بالایی نشان می‌دهد. آنتی بیوتیک‌های خط دوم شامل سفالوسپورین‌ها، فلوروکینولون‌ها و بتالاکتام‌ها مانند ترکیب آموکسی‌سیلین-کلاوولانات هستند.
ترکیب آموکسی سیلین و اسید کلاوولانیک درمان خط اول برای پیلونفریت و سایر عفونت‌های ادراری کمپلیکه محسوب می‌شود. در خصوص انتروباکتریاسه‌های تولیدکننده بتالاکتاماز، نیتروفورانتوئین، پیپراسیلین-تازوباکتام، کارباپنم‌ها، سفپیم و پیومسیلینام از جمله گزینه‌ها هستند.
بسیار بعید است که کوتریموکسازول و سیپروفلوکساسین برای انتروباکتریاسه تولیدکننده بتالاکتاماز با طیف گسترده (ESBL) مفید باشند. این نوع از عفونت‌ها با نیتروفورانتوئین درمان می‌شوند.
داروهای تزریقی برای ESBL-Enterobacteriaceae شامل ترکیباتی مانند پیپراسیلین-تازوباکتام، ترکیبات مهارکننده بتالاکتام-بتا-لاکتاماز مانند مروپنم/وابورباکتام، سفتازیدیم-اویباکتام و آزترونام/آویباکتام می‌باشد.
MDR-GNB یک چالش بزرگ برای مراقبت های بهداشتی در سطح جهانی است که باعث مرگ و میر بیشتر و پیامدهای نامطلوب در بین بیماران مبتلا می‌شود. MDR با افزایش سن افزایش می‌یابد. بنابراین، بیماران سالمند احتمال بیشتری برای ابتلا به عفونت‌های شدید دارند.
1 جولای 2023
منبع: سایت News-Medical.net
ارسال نظر