گیاه رازیانه(Fennel): تداخلات داروئی و احتیاطات مصرف

گیاه رازیانه با نام علمی  Foeniculum vulgareو نام عمومی Fennel، از جمله گیاهان پرمصرف در طب سنتی و گیاهی به حساب می‌آید. برخی از مستندات علمی حاکی از اثر احتمالی این گیاه در کنترل کرامپ‌های دوره قاعدگی می‌باشد. به نظر می‌رسد اثرات این گیاه مشابه اثر ایبوپروفن و مفنامیک می‌باشد. علاوه‌براین، بسیاری از فرآورده‌هایی که برای درمان کولیک نوزادان استفاده می‌شوند، حاوی عصاره رازیانه هستند. در طب سنتی، از رازیانه برای تنظیم سیکل قاعدگی و افزایش شیر در مادران شیرده استفاده می‌شود.

مانند سایر فرآورده‌های گیاهی، یکی از دغدغه‌های اصلی در صورت مصرف منظم آن‌ها، مبحث تداخلات دارویی می‌باشد. در ادامه برخی از مهم‌ترین تداخلات این گیاه در ادامه آورده شده است:

داروهای هورمونی ضدبارداری: گیاه رازیانه به دلیل داشتن ترکیابت فیتواستروژنی، اثرات مشابه استروژن بدن نشان می‌دهد. مصرف این گیاه به همراه داروهای ضدبارداری هورمونی یا هر فرآورده‌ی دیگری که حاوی استروژن باشد، باعث کاهش اثر دارو خواهد شد. فلذا، ممکن است مصرف بیش از حد رازیانه باعث شکست روش‌های پیشگیری از بارداری مبتنی بر استروژن بشود.

سیپروفلوکساسین: رازیانه باعث کاهش جذب و همچنین کاهش اثر آنتی‌بیوتیک سیپروفلوکساسین می‌شود. مصرف همزمان این دو ترکیب، علاوه‌بر اینکه احتمال عدم درمان عفونت را بالا می‌برد، شانس بروز مقاومت میکروبی را هم افزایش می‌دهد.

تاموکسیفن: همان‌طور که پیشتر اشاره شد رازیانه می‌تواند در بدن اثرات استروژنی داشته باشد و بدین ترتیب، اثر داروی تاموکسیفن را کاهش بدهد.

داروهای ضدانعقاد و آنتی‌پلاکت: به دلیل اثرات رقیق‌کنندگی خون رازیانه، مصرف آن به همراه داروهایی که خون را رقیق می‌کنند، باید با احتیاط مصرف بشود.

داروهایی که با آنزیم P450 CYP3A4 متابولیزه می‌شوند: ترکیب 5-methoxypsoralen از جمله ترکیبات موجود در گیاه رازیانه است که می‌تواند آنزیم CYP 3A4 را مهار نمایند. فلذا داروهایی که با این آنزیم متابولیزه می‌شوند، به دنبال مصرف رازیانه، دیرتر در بدن متابولیزه شده و از بدن حذف می‌شوند. از جمله این داروها می‌توان به استامینوفن، کدئین، سیکلوسپورین، دیازپام و کلروکین اشاره نمود.

منبع: سایت Webmd و کتاب The Review of Natural Products