کیس های آموزشی مرکز اطلاعات دارویی، مهر ماه 1400

بیمار اول

شرح مشکل بیمار: بیمار خانمی 34 ساله می باشند که یک ماه پیش به دلیل ادرار بدبو و سوزش ادرار به همراه خون در ادرار به متخصص عفونی مراجعه نمودند و تشخیص UTI برای ایشان گذاشته شد و داروهای اکسی بوتینین، فنازوپریدین، سیپروفلوکساسین و ناپروکسن به مدت 10 روز برای ایشان تجویز گردید که داروها مورد استفاده قرار گرفته و عفونت ایشان درمان شد. یک ماه بعد مجدد عفونت برگشته و دارو های زیر توسط متخصص زنان برای ایشان تجویز گردید:

1. Metronidazole 0.75% topical gel daily
2. Metronidazole 250 tab N=8 as single dose
3. Fluconazole 3 times a week

بر اساس تجویز پزشک بیمار و همچنین همسر ایشان می بایست 8 عدد قرص مترونیدازول را با هم و به صورت تک دز استفاده نمایند. و سوال بیمار آین است که آیا تجویز 8 عدد مترونیدازول به یکباره منطقی است؟

پاسخ: به نظر می رسد این بیماری UTI نیست و تریکوموناس و همان عفونت واژن است که به همین دلیل برای همسر ایشان نیز مترونیدازول تجویز شده است. درمان خوراکی تریکوموناس، مترونیدازول 500 میلی گرم دو بار در روز به مدت 7 روز یا 2000 میلی گرم به عنوان تک دز می باشد.

توصیه نهایی به بیمار: 8 عدد مترونیدازول 250 میلی گرم معادل 2 گرم می باشد بنابراین تجویز پزشک ایشان درست بوده است.

منابع: up to date

دکتر هدی شفیعی

بیمار دوم

شرح مشکل بیمار: برای بیمار با تشخیص هلیکوباکترپیلوری داروهای زیر توسط متخصص گوارش تجویز شده است:

1. Pantoprazole 40mg BD
2. Clarithromycin 500mg OD
3. Amoxicillin 500mg BD

تعداد داروها به صورتی است که بیمار باید به مدت سی روز داروها را استفاده کند، آیا رژیم دارویی صحیح می باشد؟

پاسخ و توصیه نهایی به بیمار: با توجه به داروهای بیمار، رژیمtriple therapy  clarithromycin-based برای بیمار تجویز شده است که به صورت زیر می باشد:

1. PPI twice daily
2. Clarithromycin 500 mg twice daily
3. Amoxicillin 1g twice daily or Metronidazole 500mg twice daily

طول دوره درمان10 تا 14 روز می باشد.

منابع:  up to date

 دکتر مرضیه شهرابی

 بیمار سوم

شرح مشکل بیمار: بیمار خانمی 60 ساله، با تشخیص پرفشاری خون، درگیری عصب تری ژمینال و دیابت نوع دو است. سابقه ی مصرف داروهای بیمار به شرح زیر می باشد:

1. آسپرین 80 میلی گرم                      روزانه
2. هیدروکلروتیازید50 میلی گرم             روزانه
3. اتورواستاتین10 میلی گرم                 روزانه
4. فاموتیدین20 میلی گرم                    روزانه
5. متفورمین500 میلی گرم                   روزانه
6. گاباپنتین100 میلی گرم                   روزانه
7. کاربامازپین400 میلی گرم                 روزانه
8. سوستاک2.6 میلی گرم                    روزانه

به تازگی پزشک برای وی داروی لوزارتان 50 میلی گرم به صورت روزانه را شروع کرده است.ب ا شروع دارو، بیمار دچار افت فشارخون وضعیتی می شود که وی را مردد به ادامه مصرف دارو کرده است. بیمار سوال دارد که آیا می تواند این داروی جدید را ادامه ندهد؟

پاسخ: توضیح داده شد که در اوایل مصرف هر داروی پایین آورنده فشارخون ممکن است چنین موردی ایجاد شود که می توان با برخی مانورهای غیردارویی یا شروع داروی جدید با دوز پایین تر و افزایش تدریجی از آنها اجتناب کرد. در صورتی که بعد از گذشت چند روز مشکل همچنان به قوت خود باقی باشد ممکن است تنظیم دوز یا تغییر رژیم دارویی توسط پزشک در دستورکار قرار بگیرد.

توصیه نهایی به بیمار: از دستکاری رژیم دارویی بپرهیزید. ترجیحا در هفته اول دارو را با نصف دوز دریافت کنید و از هفته دوم دارو را با مقدار تجویزی پزشک دریافت کنید. مصرف آب به اندازه کافی و پرهیز از حرکات ناگهانی شدت این حملات را کاهش خواهد داد.

منابع:  up to date

دکتر نگین داودی

 بیمار چهارم

شرح مشکل بیمار: بیمار خانمی 30 ساله و مجرد هستند که در حال حاضر به علت مشکل احتباس ادراری از داروهای کوتریموکسازول، باکلوفن و امنیک استفاده می کنند. به علاوه بیمار به افسرگی نیز مبتلا بوده و به این منظور کلردیازپوکساید و نورتریپتیلین مصرف می کنند. بیمار داروی لووتیروکسین را هم برای کم کاری تیرویید مصرف می کنند. در بین مابقی قرص های مصرفی ایشان علاوه بر مکملها، فکسوفنادین هم وجود دارد. پرسش ایشان در مورد تداخل داروهایشان با عملکرد واکسن کروناست.

پاسخ: بهتر از از مصرف آنتی هیستامینها به علت احتمال پوشاندن واکنشهای حساسیتی به واکسن پرهیز شود.

توصیه نهایی به بیمار: از میان داروهای شما فقط فکسوفنادین بهتر است همزمان با واکسن استفاده نشود.

منابع:  up to date

دکتر مینا شیرین بخش ماسوله

بیمار پنجم

شرح مشکل بیمار: بیمار آقای 70ساله و مبتلا به فشار خون است. بیمار داروی لوزارتان و آملودیپین را استفاده می کند و با داروی آملودیپین بعد از مدتی دچار ورم پا شده است که بعد از قطع دارو این عارضه بهبود پیدا کرده است. آیا این عارضه مربوط به دارو است؟

پاسخ و توصیه نهایی به بیمار: این عارضه به علت وازودیلاسیون دارد و بعد از مدتی (4 هفته تا 6 ماه بعد از شروع درمان با آملودیپین) اتفاق می افتاد و در اوایل درمان اتفاق نمی افتاد. بهتر است این دارو به داروی دیگر تغییرکند.

منابع: up to date

دکتر زهرا فرساد

بیمار ششم

شرح مشکل بیمار: خانم 60 ساله دچار هایپرکلسترولمی و افسردگی و کم کاری تیروئید هستند. در حال حاضر در حال مصرف فلوکستین 20 میلی گرم، کلرودیازپوکساید 5 میلی گرم، لووتیروکسین 100 میکروگرم، آسپرین 80 میلی گرم و آتورواستاتین 10 میلی گرم می باشد. از دیگران شنیده اند که کسانی که آتورواستاتین استفاده میکنند باید کوآنزیم کیو10 استفاده کنند؟ به چه صورت است؟ با چه دوزی باید استفاده کنند؟

پاسخ: هنوز به صورت جهانی این مورد تائید نشده است و حتی در گایدلاین ها جزو مواردی که باید مد نظر قرار داد، مطرح نشده است. صرفا در حد مطالعات و آن هم بیشتر با دوزهای بالای استاتین ها مطرح است که نتایج ضد و نقیضی داشته اند. از انجایی که استاتین ها میتوانند CoQ10 طبیعی بدن را کاهش دهند، ممکن است استفاده از مکمل CoQ10 عوارض جانبی عضلانی ناشی از استاتین ها را کاهش دهد. دوز توصیه شده دریافتی در این مطالعات 30-100 میلی گرم روزانه بوده است.

توصیه نهایی به بیمار: با توجه به عدم مشکل عضلانی، دوز استاتین و اینکه هنوز این مورد مورد تائید نیست لزومی به استفاده از CoQ10 به همراه استاتین ها نیست ولی با توجه به عدم وجود تداخل خاص دارویی با داروهای ایشان منعی هم در این رابطه ندارند و میتوانند با حداقل دوز یعنی 30 میلی گرم استفاده کنند.

منابع: up to date/ healthline

دکتر سمانه فتاحیان

بیمار هفتم

شرح مشکل بیمار: بیمار آقای 80 ساله مبتلا به دیابت نوع 2 است که قبلا جراحی قلب باز انجام داده است. در سه روز اخیر تیکوپلانین تزریقی (به دلیل زخم پای دیابتی) و داروهای زیلت و بیزوفار و گلوریپا به رژیم درمانی ایشان اضافه شده است. بیمار از سه روز قبل که داروهای جدید اضافه شده است به شدت دچار افت قند می شود. آیا علت آن تداخل دارویی است؟

تمام داروهای مصرفی بیمار شامل موارد زیر است:

1. پنتومید 40 میلی گرم= ا عدد در روز
2. نیوبت 1 میلی گرم = نیم میلی گرم دو بار در روز
3. گلوریپا 25 میلی گرم= یک بار در روز
4. متفورمین 500 میلی گرم= دو بار در روز
5. سوستاک 2.6= 1 عدد در روز
6. رانولازین 500= دو بار در روز
7. فوروزماید 40 میلی گرم= 20 میلی گرم روزانه
8. بیزوفار2.5= 1.25 میلی گرم در روز
9. اسپیرونولاکتون 25 میلی گرم= 1 عدد روزانه
10. آتوروستاتین 20 میلی گرم= روزانه 1 عدد
11. ویتامین ب1 300میلی گرم= روزانه 1 عدد

پاسخ: زیلت با نیوبت تداخل دارد و باعث افزایش غلظت رپاگلیناید در خون و در نتیجه افت قند می شود و نباید با هم استفاده شود. بین رانولازین و متفورمین هم تداخل وجود دارد و افت قند ایجاد می شود. اما متفورمین را تا 1000 میلی گرم در روز می توان همراه با رانولازین استفاده کرد. با توجه به اهمیت و خطرناک بودن افت قند لازم است بیمار تا زمانی که به پزشک برای تغییر دارو مراجعه می کند داروی نیوبت را قطع کند.

توصیه نهایی به بیمار: به بیمار توصیه شد تا نیوبت را استفاده نکنند و سریعا به پزشک جهت انتخاب داروی جایگزین مراجعه کنند.

منابع:lexi.comp

دکتر آرینه هارطونیان